جلال آباد(پژواک، اول جدى ٩٢):معادن مرمرخوب و با کيفيت و سنگ هاى تالک(شوکانى) در ولسوالى هاى حصارک، شيرزاد، اچين، گوشته، کامه، غنى خيل، هسکه مينه، پچيراگام، خوگيانى و يکتعداد ولسوالى هاى ديگر وجود دارد.
در سال ١٣٥٣ خورشيدى يک سروى معادن ولايت ننگرهار توسط پوهاند ميرزاد جيولوجست و آمر بخش جيولوجى پوهنتون پولى تکنيک با کمک يک تن از جيولوجستان روسى صورت گرفت.
اين سروى نشان ميدهد که دامنه کوۀ سپين غر از ولسوالى حصارک تا ولسوالى دور بابا سرشار از سنگ هاى مرمر و تالک ميباشد.
انجنيرشکرالله طلوع رييس معادن ولايت ننگرهار به آژانس خبرى پژواک گفت که سروى معادن ولايت ننگرهار به اساس پلان پنج ساله دوام دارد، تا معادن هر منطقۀ به شکل دقيق مشخص گردد.
به گفتۀ وى، کوه مارکوه غنى خيل داراى سمنت خوب و اعلى ميباشد که قرار داد استخراج آن در آيندۀ با يک کمپنى خارجى امضا خواهد شد.
منبع مى گويد، ٢٢ قرار داد استخراجى سنگ تالک (شوکانى) نيز دارد که فعلاً در ولسوالى هاى حصارک، شيرزاد و اچين فعاليت دارد.
١-حصارک:
سنگ هاى مرمر و تالک در مناطق لاجيگر، تورکمر، سورکمر و ناورتنگى وجود دارد و همچنان سنگ هاى کرومايت، شامقصود، و جيت نيز در اين ولسوالى تشخيص شده است، اما به علت اين که در مناطق نا امن قرار دارد، از همينرو اندازۀ مواد آن به شکل دقيق تثبيت نشده.
معادن مرمر در ولسوالى حصارک
سنگ هاى مرمر و تالک در مناطق کوديخيل، مرکيخيل، بادا، گردى مينه، سورکمر، دادباغ، خلوسته، سره نيکه، شدل، پاده، وچ لگدى، سم سوبلى و تره کى يان ولايت وجود دارد، همچنان منطقۀ کوديخيل داراى مرواريد، و مناطق خوگيانى، سورکمر و تورکمر داراى سنگ هاى شاه مقصود و جيت ميباشد.
معادن سنگ هاى تالک در ولسوالى شيرزاد:
معادن سنگ مرمر در ولسوالى شيرزاد
٣-خوگيانى:
معادن تالک و سنگ مرمر در مناطق مختلف ولسوالى خوگيانى وجود دارد ؛ اما به شکل رسمى تثبيت نشده که موجوديت تخمينى سنگ هاى معادن معلوم شود.
معادن سنگ مرمر در ولسوالى خوگيانى:
٤-اچين:
سنگ هاى تالک، ابرک، مرمر، شاه مقصود و جيت در مناطق عبدالخيل و دره بند اچين موقعيت دارد ؛ اما تاکنون مشخص نيست که مواد معدنى آن به کدام اندازه ميباشد.
معادن سنگ مرمر ولسوالى اچين
٥ – هسکه مينه :
معادن سنگ هاى تالک و مرمر در منطقۀ اغوز و ساير مناطق اين ولسوالى وجود دارد.
معادن تالک و مرمر در هسکه مينه
٦- نازيان:
معادن فلورايت در ولسوالى نازيان وجود دارد که از کندن کارى هاى خود سرمصوون نمانده اند.
سنگ هاى فلوريات در ولسوالى نازيان
٧-گوشته:
معادن سنگ هاى گرومايت در ولسوالى گوشته وجود دارد؛ اما معلوم نيست که در کدام مناطق و به کدام اندازه ميباشد. همچنان موجوديت سنگ شاه مقصود نيز در اين ولسوالى تشخيص شده است.
معادن سنگ هاى کرومايت در گوشته
سنگ هاى شاه مقصود در ولسوالى گوشته
٨- کامه :
معادن سنگ هاى کرومايت، شاه مقصود و فلورايت در مناطق گرداب و ماماخيل ولسوالى کامه وجود دارد و همچنان معادن بزرگ سنگ هاى گرانيتى و ساختمانى در کوه کامه در پهلوى پل کامه امتداد يافته تشخيص شده است.
٩-بهسود:
معادن سنگ هاى گرومايت در کوه ثمرخيل ولسوالى بهسود وجود دارد که معادن سنگ هاى کرومايت توسط تيم سروى ولايت ننگرهار به اساس پلان ٥ ساله ثبيت شده که در آيندۀ به سرمايه گذارى گذاشته خواهد شد.
سنگ هاى کرومايت در کارخانه هاى ذوب آهن براى بلند بردن کيفيت آهن با آهن يکجا ميشود و آهن را با فولاد و زرى مبدل ميسازد.
١١- ښيوه:
معادن بزرگ سنگ هاى فلورايت، ليتيم، کرومايت، گرانيتى و ساختمانى در ولسوالى ښيوه وجود دارد، همچنان معدن سرمه در دشت گمبيرى اين ولسوالى تشخيص شده؛ اما سطح سنگ ها و مناطق معادن اين ولسوالى تشخيص نشده اند.
معادن چونه و گچ در منطقه تتنگ و معادن سلفر در منطقۀ شمشپور ولسوالى سرخرود وجود دارد که در بخش توليد و ساخت باروت به کار ميرود. همچنان معدن سرمه در دشت شيخ مصرى اين ولسوالى تشخيص شده که مرکب از سليکان، مگنيزم، کليسم، ابريک و ساير منرال هاى ديگر ميباشد. اين مواد علاوه بر اينکه به شکل سرمه استعمال ميشود در ساختن منازل و همچنان شيشه ها به کار ميرود.
علاوه بر معادن مواد ساختمانى( گرانيتى و گرانيتى دو رويه)، ريگ و جغل نيز به پيمانه وسيع در سيل برد کمبود و کوه درونتۀ اين ولسوالى وجود دارد.
١٢-غنى خيل:
کوه مارکو( مار کوه) ولسوالى غنى خيل با شاهراه طورخم- جلال آباد امتداد يافته مملو از معادن مواد چونه ميباشد که در بخش اعمار منازل پخته و رنگ سفيد به کار ميرود.
١٣-کوت:
معادن ذغال سنگ در ولسوالى کوت وجود دارد که قبلاً مورد استفاده قرار گرفته ؛ اما اکنون تيم سروى رياست معادن ولايت ننگرهار تصريح کرده که ضخامت سنگ ذغال اين معدن تا ١٠ سانتى متر ميباشد که به هزينۀ بيشتر نياز دارد. اين کار باعث شده که کار استخراج و پروسس اين معدن متوقف شود.
١٤-پچيراگام:
معادن سنگ هاى تالک و مرمر در ولسوالى پچيراگام وجود دارد نيازمند سروى جديد و تازه ميباشد.
محبوب شاه محبوب
ترجمه: رحمانى
بشارت
