پنجشیر؛ يک ولایتکوهستانی است که در فاصلۀ۱۲۰ کیلومتریشمالشرق کابل در بین دو شاخۀ جنوبی هندوکش، از شمالشرق به جنوبغرب موازی به امتداد هندوکشواقع شده است و دره‌های فرعی آن، از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد داشته وبه درۀ عمومی پنجشیر وصل می‌شوند.
پنجشیر، ازجمله ولایاتی است که از نظر داشتن معادن ومنابع طبیعی غنی میباشد؛در اینولایت معادن متعددی از قبیل احجار قیمتی و نیمه قیمتی، معادن فلزی، معادن سنگ مرمر و معادن مواد ساختمانی وجود دارند.
زمرد:
 معادن زمرد، در نقاط مختلف ولایت پنجشیر وجود دارد و منطقۀ خنج از مربوطات ولسوالی حصۀ اول، دارای ۶ معدن فعال زمرد می ‏باشد که عبارتند از معادن: دشت ریوت، میکنی، درخنج، بوتاک، بزمال، باخی و دارون؛ که از میان معادن فوق، خوشرنگترین و بهترین نوع زمرد از معادن میکنی و درخنج استحصال می‏شود.
همچنان معادن زمرد دراین ولایت، به شکل غیرقانونی توسط مردم محل استخراج شده و به فروش رسانیده میشود و تاحال کدام قراردادی درمورد اکتشاف واستخراج معادن متذکره، منعقد نگرديده است.
سنگ های قیمتی وسُرب:
 به اساس معلومات ریاست معادن ولایت پنجشیر؛ ظواهر معدنی لاجورد، یاقوت، بیروچ و ظواهر معدنی سرب، در این ولایت موجوداست که بعد از تحقیقات و سروی ها و اکتشاف؛ مقدار، کیفیت و دیگر مشخصات مواد متذکره معلوم خواهد شد.
طلا:
به اساس سروی تیم ریاست سروی و جیولوجی وزارت معادن که در سال ۱۳۹۲ خورشیدی صورت گرفت، معدن طلا در ولسوالی پریان این ولایت کشف گردید و قرار است در سال جاری، روی معادن متذکره حفارى های عمیق جهت تثبیت کمیت و کیفیت آن، از سوی وزارت معادن صورت گیرد.
آهن:
به اساس معلومات ریاست معادن ولایت پنجشیر و به اساس سروی که در سال 1387 صورت گرفته است، معادن آهن در ولسوالی شُتُل؛ وبه اساس سروی که در سال 1391 در ولسوالی پریان صورت گرفته، معادن آهن در آن ولسوالینیز کشف گردیده است.
 
سنگ مرمر:
به گفتۀ رییس معادن ولایت پنجشیر؛سنگ مرمر در 13 نقطهو در شش ولسوالی این ولایت وجود دارد، که معادن متذکره به شکل طبیعی باقی مانده و تاهنوز، کدام قراردادی در زمینه صورت نگرفته است.
با آنکه ولایت پنجشیر،ازنظر معادن از جمله ولایات غنی میباشد؛ اما تاحال هیچ قراردادیدر رابطه با معادن آنولایت منعقد نشده است.
عبدالقیوم مشتاق "فاروقی"