کابل(پژواک، ۱۵ دلو ٩٢):به اساس معلومات به دست آمده از ولايت ميدان وردک، تا کنون ٥٣ نقطۀ معدنى و ظواهرى در اين ولايت تثبيت شده است که از جمله ٢٤ نقطهمعدنى، و متباقى نقاط ظواهرى ميباشند.
قرار معلومات؛ اين معادن و نقاط ظواهرى،براساس فعاليت هاى قبلى رياست عمومى جيولوجى، رياست معادن و برخى ديگر آن، به کمک مردم محلى کشف گرديده است.
ولايت ميدان وردک، يکى از ولايات همجوار پايتخت است که در حدود ٣٠ کيلومترى جنوبغرب کابل موقعيت دارد و داراى ذخاير وسيع در بيشتر بخش هاى خود ميباشد.
١-معادن سنگ کرومايت:
معادن سنگ کرومايت در چند نقطۀ ولايت ميدان وردک وجود دارد که از جمله از مناطق معادن سرخ بيدک منطقۀ بادام ولسوالى نرخ، آبدره نرخ، منطقه چغرى نرخ، ده پاک نرخ، لويه آبدره نرخ، تيتمور ميدان شهر، منطقۀ منگلى ولسوالى سيدآباد، هفت آسياب سياب،  نورى سيدآباد، ولسوالى بهسود، چليپکام تنگى، و معدن دوست قول ولسوالى بهسود، يادآورى کرده ميتوانيم.
٢-معادن سنگ مرمر در ولايت ميدان وردک:
علاوه بر معادن ديگر، تعداد زيادى معادن سنگ مرمر در اين ولايت وجود دارد که از جمله معادن سنگ مرمر مناطق قول سليمان در مربوطات ميدان شهر، معدن خروت در مربوطات ميدان شهر، قول دوست و ديوردبالادر حصه اول بهسود، منطقۀ کامران خيل ولسوالى سيدآباد، منگلى، آبدره کوچک، آبدرۀ کلان و سپين ورسک سيدآباد، جوقول ولسوالى نرخ، دشت ولسوالى بهسود و معدن سنگ مرمر توپ ولسوالى سيدآباد، از معادن مشهور سنگ مرمر اين ولايت ميباشد که تا کنون تثبيت گرديده است.
٣-معادن رخام:
اين معادن ظواهرى رخام؛ در حصۀ دوم ولسوالى بهسود در غرب ميدان شهر مرکز ولايت وردک موقعيت دارد. موجوديت اکثر اين معادن، در مناطق سموچ و سرخ آباد اين ولسوالى مشخص شده است.
٤-ظواهر معدنى شاه مقصود:
معدن دانه هاى قيمتى موسوم به شاه مقصود؛ در غرب ميدان شهر مرکز ولايت در ولسوالى حصه اول بهسود و در امتداد شاهراه ميدان – باميان موقعيت دارد؛ اما تاکنون در مورد مقدار اين معدن، چيزى گفته نشده است.
٥-معدن ابرک:
معدن ظواهر ابرک در شمالغرب ميدان شهر؛ در منطقه تکانۀ ولسوالى جلريز در امتداد شاهراه ميدان- باميان موقعيت دارد؛ اما تاکنون در مورد مقدار اين معدن چيزى گفته نشده است.
٦-معدن ياقوت:
معدن ياقوت در منطقۀ شاه کابل از مربوطات ميدان شهر موقعيت دارد. اين معدن، به نام ياقوت سوختۀ شاه کابل نيز مسمى است و مقدار ظواهر آن مشخص نشده است.
٧-معدن فيروزه:
معدن فيروزه در منطقۀ اندرولسوالى نرخ اين ولايت که در غرب مرکز ولايت موقعيت دارد، تثبيت شده است. منطقۀ اندر در غرب مسير شاهراه کابل-غزنى موقعيت دارد و تا کنون مقدار ذخاير اين معدن مشخص نشده است.
٨-معدن زمرد:
معدن زمرد در غرب مسير شاهراه کابل- غزنى، در منطقۀ کوهستانى بادام ولسوالى نرخ اين ولايت موقعيت دارد. تا کنون در مورد مقدار و کيفيت اين معدن ظواهرى چيزى گفته نشده است. قابل ذکر است که کوه هاى بادام، از سلسله کوه هاى وسيع و بلند ولسوالى نرخ شمرده ميشود.
٩-معادن گچ:
معادن گچ درمناطق فولادى پايين و فولادى بالاى ولسوالى دايميرداد اين ولايت که در جنوبغرب مرکز ولايت موقعيت دارد، تثبيت شده است و همچنان در ولسوالى هاى حصه اول بهسود وحصه دوم بهسود که ولسوالى همجوار دايميرداد ميباشد، در چند نقطه به شکل وافر موجود است.
١٠-معدن تالک:
اين معدن در منطقۀ کامران خيل ولسوالى سيدآباد ميدان وردک، که در جنوب مرکز ولايت موقعيت دارد، تثبيت شده است. ولسوالى سيدآباد در مسير شاهراه کابل- غزنى موقعيت دارد؛ اما تا کنون معلومات دقيق در مورد ذخاير معدن تالک مشخص نشده است.
١١-معادن سنگ هاى ساختمانى:
معادن سنگ هاى قميتى، در مربوطات مرکز ولايت ميدان وردک وجود دارد که نه تنها در داخل ولايت استعمال ميشود، بلکه مقدار بيشتر آن، براى ساخت تعميرات به کابل آورده ميشود. سنگ هاى ساختمانى اين ولايت از بابت کيفيت و رنگ،مرغوب خوانده شده است.
١٢-معادن آهن:
معادن آهن در ساحۀ کوه دراش ولسوالى حصۀ دوم بهسود اين ولسوالى که در غرب ميدان شهر مرکز اين ولايت موقعيت دارد، تثبيت شده و همچنان يک معدن آهن در منطقۀ منگسک اين ولايت وجود دارد.
يک بخش بارز معدن مشهور آهن حاجيگک نيز در مربوطات ولايت ميدان وردک واقع شده است.
١٣-معدن مس:
معدن مس نيز در ولايت ميدان وردگ وجود دارد و اسناد نشان ميدهد که معدن مس در منطقۀ منگسک اين ولايت موجود است؛ اما مشخص نشده که منطقۀ منگسک، با کدام تشکيل ادارى اين ولايت ارتباط ميگيرد و معلومات بيشتر نيز در مورد اين معدن، در دسترس نيست.
١٤-معادن قلعى:
سه معدن قلعى در مناطق دارپگماتيت حصۀ اول بهسود، ايلاق ولسوالى حصه دوم بهسود و منطقۀ تيتمور ولسوالى نرخ اين ولايت وجود دارد و همچنان در منطقۀ دردنگ اين ولايت نيز تشخيص شده؛ اما در مورد مقدار اين معادن چيزى گفته نشده است.
١٥-معدن زغال سنگ:
معدن زغال سنگ، درمنطقۀ کمرک ولسوالى حصوم دوم بهسود ميدان وردک، که در غرب مرکز ولايت موقعيت دارد، تثبيت شده است.
١٦-معدن کوارتسيت:
معدن ظواهر کوارتسيت در منطقۀ بيکسمند ولسوالى چک که در جنوبغرب مرکز ولايت موقعيت دارد تثبيت شده؛ اما معلومات در مورد مقدار ذخاير اين معدن مشخص نيست.
١٧-معدن چونه:
معدن چونه در ولسوالى دايميرداد ولايت ميدان وردک که در جنوبغرب مرکز اين ولايت موقعيت دارد، تشخيص شده؛ اما معلومات بيشتر در مورد آن در دسترس نيست.
همچنان معادن پلاجيو، کلاز، پيروکسين، کاربنات، پگماتيت، مسکوويت، سرب، پيروکسين، سنگ هاى تزئينى و همچو معادن ديگر نيز در ولسوالى هاى حصه اول بهسود و حصه دوم بهسود، وجود دارد.
معلومات در مورد معادن مذکور، در کتابى موسوم به "گزارش اجراآت سال ١٣٩٢ در سطح ولايت ميدان وردک"، وجود دارد که از سوى مقام ولايت ميدان وردک به چاپ رسيده است.
حکيم بشارت