محمدرحمان ٦٠ ساله يکى از دکانداران شهر خوست مى گويد:"سى سال ميشود که کشورهاى همسايه در امور داخلى افغانستان دخالت دارند، ما از سوى آنها برباد شديم، اين مسئله تاحدى روشن است که به ثبوت نياز ندارد؛ اما هيچ يک از حکومت هاى افغانستان نيز در مورد از آنها وضاحت نخواست."
حضور نيروهاى خارجى در افغانستان، باعث نگرانى هاى منطقه به ويژه کشورهاى همسايه گرديده است، به باور بعضى افراد، مداخلات آنها نيز ناشى از اين نگرانى ها است؛ جواب شما در پاليسى خارجى خود براى همچو نگرانى ها چيست؟
ما اصل حسن همجواری و همزیستی مسالمت آمیز را مهم می شماریم، همسایه ها را تشویق خواهیم کرد تا مشترکات مان را بر حول محورهای امنیت و توسعۀ منطقوی تقویت نماییم، تلاش خواهیم نمود تا واقعیت های جدید در منطقه را برجسته نماییم و در جهت تغییر الگوی هژمون گرایانه، به الگوی توسعه محور گام برداریم.
در پالیسی خارجی ما در این رابطه به موارد ذیل متعهد هستیم:
- رعایت اصل توازن و حتی بیطرفی در مناسبات منطقوی بین المللی با در نظرداشت منافع ملی افغانستان
- رعایت کامل حسن همجواری، احترام متقابل، عدم مداخله در امور داخلی کشورها و احترام به حق حاکمیت ملی
- قانونی کردن حضور نیروهای خارجی در افغانستان
- حل منازعات منطقوی افغانستان با در نظرداشت منافع ملی و تمامیت ارضی
کوشش ما اين است که پيش از همه يک حکومت ملى و دولت قوى را تاسيس کنيم، در بخش سياست خارجى پنج حلقه داريم. حلقۀ نخست ما، کشورهاى همسايه استند. از جمله شش همسايۀ ما پنج کشور آن اسلامى اند. با اين پنج کشور مشترکات سياسى، اقتصادى و فرهنگى داريم. کوشش ما اين است که قبل از همه يک قرارداد همکارى هاى منطقوى با همسايه هاى خود براى پيشرفت اقتصادى، امنيت و ثبات منطقه داشته باشيم. اين همکارى ها،همۀ ما را با يکديگر وابسته خواهد کرد، وجايب و حقوق يکديگر را درک خواهيم کرد. هيچ کشور همسايه به سنگر کشور ديگر مبدل نخواهد شد و نه هم عامل بى ثباتى آن خواهد شد. ما با کشورهاى همسايهبه اساس مشترکات، روابط حسنه و رفت و آمد خوب داريم. سياست خارجى ما با همسايه گان، به ارزش هاى سياسى، اقتصادى و فرهنگى استوار است و تعهد داريم که ثبات و پيشرفت همسايه ها را، ثبات و پشرفت خود بدانيم. طرفدارى از منافع ملى و ارزشها نيز از اصل هاى کارى ما خواهد بود.
روابط به اساس احترام متقابل با همسايه ها لازم است؛ زيراکه در يک جغرافيا قرار داريم، علل بى باورى ها را بايد بررسى کنيم و از همه اولتر، بايد فضاى مطمئن ايجاد گردد.
همسايه ها بايد بدانند که اگر منازعه حل گردد، روابط تجارتى، علمى و فنى آنها را نگهدارى مى کنند.
خدمات خوب کشورهاى منطقه از طريق افغانستان صورت گرفته ميتواند؛ اين کار از يکسو باعث ايجاد سرمايه گذارى و کاريابى براى افغانها و ايجاد فضاى اطمينان ميشود و از سوى ديگر همسايه ها از لحاظ اقتصادى به افغانستان محتاج ميشوند و به کشور ما علاقمند خواهند شد.
• جنگ، باعث تشنج روابط و مداخلات ديگر خواهد شد.
• افغانستان که يک کشور محاط در خشکه است، به روابط خوب همسايه ها نياز دارد؛ اما مصالح ملى بايد اولويت داشته باشد، مصالح ملى بايد تنها براى نيازهاى اقتصادى، هيچ وقت فراموش نشود.
• حضور نظامى خارجى در کشور نيز يک انگيزۀ جنگ و نا بسامانى ها در کشور است، همچنان باعث نگرانى کشورهاى بزرگ منطقه خوانده ميشود، حضور نظامى خارجى، خامخا اهداف منطقوى دارد و حضور نظامى غربى، يک نگرانى براى همسايه ها به شمول چين و روسيه ميباشد.
• خوب خواهد بود که پوليس و اردوى ملى ما، به پاى خود ايستاده شوند و خارجى ها نيز افغانستان را يک دوست خوانده و به افغان ها اطمينان دهند؛ زيراکه افغانستان به کمک هاى آنها نياز دارد و حضور نظامى آنها نيز از اين طريق پايان خواهد يافت.
از نظر ما حضور نیروهای خارجی در افغانستان به هیچ صورت به ضرر کشور سومی یا همسایه ها نمی باشد. برعکس حضور این نیروها در حال حاضر، تضمین عدم برگشت تروریزم و خرابکاران به افغانستان می باشد که کشور ما را به پایگاه خرابکاری بین المللی بدل کرده بودند. این مردم افغانستان است که شکایت داشته باشند و ابراز نگرانی کنند که بنا بر مداخله های پیهم همسایگان معروض جنگ ها و درگیری ها بوده اند. نوعیت این حضور و همچنان ماموریت های شان به گونه ای نیست که موردی برای نگرانی کشورهای همسایه باشد.
به هر حال، ما باور داریم که همسایگی نیک، مشترکات دینی وفرهنگی میان کشورهای همسایه می تواند، رقابت های سیاسی را به رقابت های اقتصادی و ترانسپورتی در منطقه مبدل کند. قوای خارجی دیر یا زود به کشورهای شان بازگشت می نمایند؛ اما افغانستان وهمسایگان تا ابد همسایه باقی می مانند. ما از حضور خارجی ها در افغانستان به نفع صلح و امنیت داخلی و ثبات منطقه استفاده می کنیم. صلح و امنیت در افغانستان، سبب ثبات و امنیت منطقه و رونق اقتصادی آن می شود که در حال حاضر مردمان کشورهای منطقه به آن نیاز دارند. بنابر این ما دلیلی برای نگرانی کشور های منطقه بابت حضور نیروهای خارجی در کشور نمی بینیم. آرزو داریم کشورهای همسایه افغانستان به نوبۀ خود روند صلح افغانستان را با استفاده از نفوذی که بر مخالفان دارند، تسریع کنند تا از این طریق زمینۀ بازگشت نیروهای خارجی از میان برداشته شود.
