لشکرگاه( پژواک ٢١ جوزا ٩٢): هر چند ولايت هلمند از نا امنى هاى موجود رنج برده و پيشرفت هاى در بخش معارف صورت گرفته؛ اما مشکلات هنوز هم وجود دارد.
مسوولين هلمند مى گويند که از چهار سال گذشته بدينسو  با بهتر شدن وضعيت امنيتى شمارى از مکاتب دوباره باز شده است .
  محمدنسيم ساپى رييس معارف هلمند به آژانس خبرى پژواک گفت که چهار سال گذشته از جمع ٣٦٠ باب مکاتب فقط ٧٠ آن فعال بود؛ اما مى افزايد که اکنون تعداد مکاتب فعال با کمک مردم به ٢٠٧ رسيده است .
ساپى مى گويد که اکنون در اين مکاتب ١٣٧ هزار شاگرد مصروف فراگيرى تعليم هستند که ٣٠ هزار آن اناث تشکيل کرده است .
 به گفتۀ وى، ٦٨باب ليسه، ٧٠ مکتب متوسطه ، ١٠٧ مکتب ابتدايه، ١١ ليسه مسلکى و تخنيکى و ١٨ مدارس دينى شامل اين مکاتب است .
به گفتۀ موصوف، از جمع ١٨ مدرسه دينى ، ١١ باب آن باز و متباقى آن که درولسوالى هاى کجکى ، ديشو ، باغران ، موسى قلعه وخانشين موقعيت دارد، از اثر نا امنى ها مسدود گرديده  است .
 رييس معارف گفت ، هر چند مخالفين مسلح در مسدوديت مکاتب کار ندارند ؛ اما دروازه هاى در حدود ١٥٣ باب مکتب به روى شاگردان از اثر نا امنى هاى مسدود گرديده است .
ساپى افزود ، فعلاً٣٤٢٤ پرسونول ادارى و تدريسى دارد که ٢٩٠٠ آن معلم و تعدادى کمى آنها مسلکى هستند .
 رييس معارف هلمند گفت که درحدود ٢٠٠٠ شاگرد مصروف فراگيرى تعليم دينى در مدارس هست که امور تدريسى آنها توسط ١١٠ عالم دينى پيش برده ميشود.
وى افزود که همچنان شمارى از مدارس ديگر دينى در قريه ها و مناطق دور دست فعال است که با رياست معارف رسماً ثبت نشده ؛ اما با آن ارتباط دارد .
 به گفتۀ ساپى ، همچنان در ولايت هلمند ١١ باب ليسه تخنيکى و مسلکى نيز فعال است که ١٤٢٨ شاگرد دارد که ١٩٥ آن دختر ميباشد .
 موصوف مى گويد که علاوه بر يان ٥٧ کورس تعليمات حرفوى به شمول مرکز در ولسوالى هاى نوزاد ، گرشک، ناوه، گرمسير، نادعلى و مارجه فعال است که درحدود ٣٠٠٠ تن شاگرد مصروف فراگيرى حرفه هاى در ٢٢ بخش مختلف هستند .
 ساپى گفت که اين کورس هاى به کمک موسسه DFAD ايجاد شده که يک اندازه فيس کمتر از شاگردان اخذ مى گردد .
رييس معارف هلمند افزود که در لشکرگاه يک دارالمعلمين نيز وجود دارد که اکنون ٥٥٨ شاگرد به شمول ٢٧٩ دختر مصروف فراگيرى تعليم در آن هست .
 رييس معارف هلمند مى گويد که امور تدريسى اين دارالمعلمين از سوى ٢١ تن استاد که چهار تن آن زن است ، پيش برده ميشود .
په گفتۀ وى، بخش هاى اين دارالمعلمين در ولسوالى هاى نادعلى، ناوه و گرشک نيز فعاليت دارد که صدها محصل دارد و با فراغت آنها مشکل نبود معلمين مسلکى در هلمند  هموار خواهد شد .
 در ولايت هلمند درحدود ١٦٨ کورس سواد آموزى به هزينه مالى وزارت معارف ايجاد شده که ٣٣٠٠ شاگرد مرد و ١٢٠٠ تن زن مصروف سواد آموزى در آن است .
رييس معارف هلمند مى گويد، تلاش دارد ، تا متنفذين قومى و مردم  محلى با کمک سران قومى و علماى دينى تشويق نمايند که در بخش بازگشايى مکاتب با انها کمک نمايند .
 علاوه بر مکاتب و تعليمات حرفوى يک پوهنتون دولتى و سه پوهنتون خصوصى نيز در هلمند وجود دارد .
انجنير سورگل رييس پوهنتون هلمند مى گويد که اين پوهنتون با داشتن چهار پوهنځى درسال ١٣٨٧ ه ش تاسيس شد.
به گفتۀ وى، محصلين اين پوهنتون در پوهنځى هاى زراعت ، تعليم و تربيه ، انجينرى و  وترنرى مصروف تعليم هستند.
 
نامبرده افزود که تعداد محصلين اين پوهنتون به ١١٠٠ تن ميرسد که توسط ٤٠ استاد تدريس داده ميشود که سه تن آنها ماستر و سه تن ديگر آنها جهت اخذ سند ماسترى به خارج از کشور فرستاده شده است .
موصوف گفت که پوهنتون هملند تاکنون ٣٢ فارغ داده است .
 وى مى افزايد که پوهنتون هلمند از خود تعمير ندارد و امور خود در تعمير دارالمعلمين پيش مى بريد ؛ اما به گفته وى ، تلاش ها جهت اعمار تعمير پوهنتون را آغاز کرده است .
به گفتۀ وى ، علاوه بر پوهنتون دولتى سه پوهنتون خصوصى ديگر به نام هاى وادى هلمند، اراکوزيا و بست فعال است که در بخش هاى طب ، حقوق و اقتصاد ١٥٠٠ تن محصل دارد .
 مشکلات :
 رييس معارف هلمند مى گويد که روند معارف اکنون روز تا روز در حال پيشرفت است و مردم علاقمند شدند که در بخش حفظ مکتب کمک نمايند؛ اما هنوز هم نبود معلمين مسلکى يک مشکل  بزرگ در مقابل آنها ميباشد .
محمدنسيم ساپى مى افزايد که اکنون ١٣٠ مکتب اين ولايت تعمير ندارد ؛ اما مى افزايد که در نظر دارد، تا ٤٠ تعمير جديد مکاتب درسال جارى ( ١٣٩٢ ) اعمار نمايد .
 به گفتۀ وى، مکاتب کې تعمير ندارد، شاگردان آن تعليمات خود زېر خيمه ها ، مساجد و در خانه هاى کرايى پيش ميبرند.
موصوف گفت هيچ ولسوالى در هلمند وجود ندارد که مکتب مسدود شده در آن وجود داشته نباشد .
مردم :
 اخترمحمدنيازى باشندۀ ولسوالى مارجه ويکى از زارعين اين ولايت مى گويد که شش پسرش مکتب ميرود؛ اما تاکنون به علت نبود معلمين و يا هم از اثر عدم مسلکى بودن آنها کدام چيزى را ياد نگرفته است .
به گفته وى، اولادهايش به مکتب و دروس خود محبت دارند؛ اما کيفيت تعليم خوب نيست ، مکاتب انها نه معلمين مسلکى دارد و نه هم تعمير .
نيازى مى افزايد که برخى بيشر معلمين اجير وصنف دوازدهم را تمام نکردند ، معاشات معلمين و کتوب شاگرده به وقت نمى رسد .
وى گفت که تمام ملامتى اين کار به دوش وزارت معارف است که تاکنون در بخش حل اين مشکل اقدام نکرده .
 حاجى محمدصادق يکى از سران قومى ولسوالى نادعلى به آژانس خبرى پژواک گفت که چهار پسر و نواسه هايش در مکاتب شهر لشکرگاه درميخوانند؛ اما در آنجا نيز روند معارف طبق خواست هاى مردم به خوبى پيس نمى رود .
موصوف گفت که وزارت معارف در راستا بخاطرى ملامت نيست که اگر انجنير و يا هم معلم مسلکى باشد پس به موسسات مراجعه مى نمايد و طبيعى است که وزارت معلم معلمين مسلکى از کجا کند ؟
موصوف مردم عام را درمورد بى تفاوت خواند و گفت که به ارزښ تعليم نمى فهمند و از فرستادن اولادهايش به مکتب خود دارى مى نمايند .
 معلمين و متعلمين :
 نيازمحمد ، شاگرد ليسۀ شهيدعبدالمتين شهر لشکرگاه مى گويد که روند معارف و مکاتب در شهر بسيار نا درست و کاستى ها دارد؛ پس وضعيت ولسوالى ها چيگونه خوب خواهد شد ؟
وى گفت که سال تعليمى رو به اتمام و درحال فارغ شدن از صنف يازدهم است؛ اما تاکنون نيز کتاب هاى مکمل را دريافت نکرده .
 موصوف افزود که سيستم معارف از اثر عدم علاقه مندى معلمين و ايستاد شدن شاگردان در مقابل معلمين که گرفتن جلوى آنها برايشان مشکل است ، با مشکلات و بى نظمى ها مواجه شده است .
پلوشه امينى معلم ليسه نوآباد در گرشک مى گويد که در پروگرام درسى خود مشکل ندارد ؛ اما به گفته وى، نبود تعمير مکتب مشکلى است که تاثيرات منفى خود با فعاليت هاى زياد گذاشته است .
 امينى گفت که اکنون پروگرام مکتب در يک مسجد جامع به پيس ميبرد؛ اما علاوه بر آن کمبود معاشات معلمين و نبود معاش امتيازى مناطق خطرى از مشکلات ديگر آنها شمرده ميشود.
معلم پلوشه افزود که مکرراً تعهد توزيع نمرات زمين با آنها صورت گرفته ؛ اما اين تعهدات تاکنون عملى نشده است.
 به باور وى، مردم منطقه نوآباد علاقمندهستند که اطفال خود در مکتب شامل نمايند؛ اما امکانات از سوى وزارت معارف براى آنها مهيا نمى گردد .
وى گفت که امور تدريسى ٣٣٥ دختر توسط سه معلم مسلکى و شمارى از معلمين دوزاده پاس ، به پيش برده ميشود .
 حاجى محمدناصر مديرمعارف ولسوالى کجکى مى گويد که از جمع ١٩ باب مکتب اين ولسوالى فقط سه باب فعال است که١٣٠٠ شاگرد در آن درس ميخواند .
وى همچنين مى گويد که ٣ مکتب از تعمير برخوردار است که آن هم در تصرف مخالفين مسلح قرار دارد .
به گفتۀ وى ، نبود کتابخانه و وجود ١٥ تن معلم رسمى و يازده  معلم اجير در تشکيل ١٠٩ معلم  که از شش ماه گذشته را بدينسو معاشات خود را نيز دريافت نکرده ، از مشکلات ديگر آنها است .
 مديرمعارف کجکى گفت ، تلاش دارد ،تامکاتب مسدود شده در مناطق که تحت حاکميت طالبان قرار دارد ، باز نمايند؛ اما به گفت اش که دولت آنها را فراموش کرده است .
به گفتۀ وى ، لازم است تا معاشات معلمين به وقت داده شود ، تشکيل رسمى آنها اجرا و تعمير دفتر براى آنها اعمار گردد.
 موصوف مى گويد که طالبان نيز با آنها وعده سپرده که در بخش باز گشايى مکاتب همکارى مى نمايند و اميدوار هست که در راستا مشکلات ديگر را داشته نباشد .