یکشنبه ۳ سنبله ۱۳۹۲
نویسنده: شاه حسين مرتضوی
در حالی‌که تلاش‌ها بر سر معرفی کاندیداهای ریاست‌جمهوری ادامه دارد؛ رقابت‌ها برای احراز پست معاونت دوم ریاست‌جمهوری نیز در لایه‌ها و حلقه‌های مختلف سیاسی مشاهده می شود.
در دو دور اخیر ریاست‌جمهوری، کریم خلیلی موفق شد تا این سمت را از‌آن خود کند. اکنون شمار زیادی از رهبران هزاره و غیرهزاره به این کرسی چشم دوخته‌اند. این‌بار نه تنها که هزاره‌ها بر سر این کرسی رقابت دارند، بلکه رقیب قدرتمندی از ازبک‌تبارها نیز در صدد احراز این مقام می باشد. در این نوشته به صف بندی‌ها برای احراز مقام معاونت دوم ریاست جمهوری در انتخابات آینده اشاره می شود.
کریم خلیلی
کریم خلیلی در دو دور اخیر به‌حیث معاون دوم ریاست‌جمهور وظیفه اجرا کرده است. او یکی از سیاست‌مداران شناخته شده و زیرکی است که توانسته با پیروزی، حضور خود را حفظ کند. آقای خلیلی از سیاست معتدل برخوردار بوده و موفق به حفظ روابط معتدل در داخل و بیرون از کشور شده است.
دیدگاه‌های روشن او در مورد مصالحه، مشارکت سیاسی، عدالت اجتماعی و هم‌پذیری سیاسی سبب شده تا وی به‌عنوان یک سیاست‌مدار معقول و خردگرا مطرح شود.
کریم خلیلی تلاش دارد تا در این دور نیز نقش کلیدی و محوری را از آدرس هزاره‌ها بازی کند. هرچند که شخص وی کاندیدای معاونت ریاست‌جمهوری نخواهد بود، اما چند گزینه‌ی کلیدی را برای تیم‌های انتخاباتی با خود دارد. این گزینه‌ها عبارت است از:
۱- داکتر رسول طالب: رسول طالب فعلا در امریکا به سر می برد. او یکی از چهره‌های شناخته شده و مطرح در میان تنظیم‌های سیاسی است. آقای طالب به‌عنوان یک دیپلومات ورزیده در دهه هفتاد نقش بازی کرده است. وی از بازی‌های پیچیده منطقه معلومات کافی دارد و با جریان‌های مطرح سیاسی در داخل نیز از شناخت و روابط خوبی برخوردار است. داکتر طالب از دنیای غرب نیز شناخت خوبی دارد. وی با زبان‌های منطقه و بین‌المللی آشنایی دارد و می تواند یک گزینه قابل قبول برای سمت معاونت دوم باشد.
۲- سرور دانش: سرور دانش از دیگر گزینه‌های آقای خلیلی برای معاونت دوم است. اوتجربه‌های مدیریتی از کمیسیون قانون اساسی تا ولایت دایکندی و وزارت عدلیه و تحصیلات عالی دارد. او اکنون مشاور برد عدلی ریاست‌جمهوری می باشد. دانش فرد تحصیل‌کرده، معتدل و چهره فراقومی است. او در وزارت عدلیه بسیار خوب درخشید، اما در تحصیلات عالی با مشکلات زیادی همراه شد و از این وزارت کنار رفت.
۳- عزیزالله شفق: شفق فعلا در استرالیا است. او از هم‌رزمان آقای عبدالعلی مزاری، رهبر حزب وحدت می باشد. در این میان چهره‌های جوان در حلقه‌ی آقای خلیلی نیز اشتهای فراوانی برای این سمت دارند، اما شاید از نظر آقای خلیلی این چهره‌ها هنوز به مرحله‌ای از پختگی و کارآمدی نرسیده و به همین خاطر به عنوان گزینه، مطرح نخواهد شد.
آقای خلیلی می کوشد تا تیم حکومت را برای معرفی گزینه‌های خود متقاعد کند. آقای خلیلی با جبهه ملی و ایتلاف ملی زمینه‌های همکاری ندارد. اما پنهان از چشم محقق، رایزنی‌های جدی را با حزب حق و عدالت شروع کرده است. کریم خلیلی ، حزب اسلامی به رهبری ارغندیوال را نیز به همراه دارد. کریم خلیلی با سیاست آرام خود می کوشد تا تیم پیروز را شکار کرده و در هم‌سویی با آن در قدرت سهیم باشد. هرچند که حکومت نیز روی گزینه‌های متعددی در حالی رایزنی است، اما تجربه موفق همکاری با خلیلی این چانس را فراهم کرده تا معاون دوم بار دیگر از آدرس وی برای تیم حکومت معرفی شود.
محمد محقق
محمد محقق در هر دو انتخابات یکی از بازیگران مهم بوده است. او در دور اول کاندیدا بود و در دوم از تیم حکومت حمایت کرد. در این دور محمد محقق تنها به یک چیز فکر می کند: معاونت دوم ریاست‌جمهوری. آقای محقق برای کسب این سمت با تمام جریان‌های فعال در حال رایزنی است. بنابراین هر تیمی که معاونت دوم را برای محمد محقق واگذار کند، محقق همراه آن تیم خواهد بود. هم‌اکنون آقای محقق با جریان سیاف، اتمر، ارگ، ایتلاف ملی و جبهه ملی در حال رایزنی است.
جایگاه محمد محقق به‌گونه‌ای است که جریان‌های مطرح نه از آن عبور می توانند و نه چشم‌انداز مثبتی در یک همکاری چهارساله را می بینند. آقای محقق یکی از بی‌ثبات‌ترین سیاست مدارانی است که هر لحظه می تواند به همه‌چیز پشت کند. گذشته از این، سیاست‌های پیچیده‌ی منطقه ای او نیز سبب شده است تا به آسانی کسی بر او اعتماد نکند. با این‌همه محقق برای همه‌ی کاندیداها یک گزینه‌ی خوب برای بسیج هزاره‌ها در پای صندوق‌های رای به شمار می‌رود.
صادق مدبر
آقای مدبر یکی از نزدیکان رییس جمهور کرزی است. او هم‌اکنون سمت اداره امور را به عهده دارد. مدبر با ایتلاف چند حزب کوچک و عده‌ای وکلا در صحنه‌ی رقابت ظاهر شده است. او نیز مانند خلیلی و محقق چشم امید به کرسی معاونت دوم دارد. برای حکومت فردی مانند مدبر که همکار آرام و کم‌توقع می باشد، یک گزینه‌ی خوب است؛ اما حکومت می داند که مدبر نه رای جمع می‌تواند و نه هزاره‌ها او را به عنوان نماینده خود در ساختار حکومت قبول دارند. به همین خاطر مدبر برای کاندیداهای مطرح در حکومت و اپوزیسیون یک گزینه جدی به شمار نمی رود.
جنرال
هزاره‌ها در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری در محوریت تیم حکومت گردهم آمدند. کریم خلیلی، محمد محقق، صادق مدبر، محمد اکبری از چهره‌هایی بودند که از آقای کرزی حمایت کردند؛ اما در این دور این هم‌نظری شکل نگرفته است. بنابراین اگر هزاره‌ها، به جبهه سیاسی واحدی نیندیشند، احتمال آن می رود که ازبک‌ها با محوریت جنرال دوستم برای احزار کرسی معاونت دوم وارد تعامل با کاندیدای تیم حکومت و غیرحکومت شوند. حال باید دید که این بخت بزرگ نصیب کدام خواهد شد: هزاره‌ها یا ازبک‌ها؟
قابل تذکر است که اين نوشته نظرنويسنده را انعکاس ميدهد، نه نظر اداره پژواک .
