فيروزکوه (پژواک، ١٣جوزا٩٤): درحاليکه سکوت شب همه جا را فرا گرفته، تعدادى ازمحصلین و شاگردان، در روشنى برق سولرى"آفتابى" در سرک های شهر فيروزکوه مرکز ولايت غور، درس مى خوانند و ورزش مى کنند.
آنها نه تنها اين روشنى را براى خود غنيمت مى دانند، بلکه ازاينکه در شهر کسى گشت و گذار ندارد و مزاحم درس خواندن شان نمى شود، به خود مى بالند.
با جودى که درياهاى فراه رود؛ هريرود و مرغاب ازشهر فیروزکوه که داراى نفوس تخمينى٢٠ هزار نفرى است ميگذرد؛ اما هنوز مردم آن از داشتن برق آبى محروم اند.
برق شهر توسط یک پايه جنراتور کهنۀ ديزلى٥٠٠ کیلو وات دولتى، براى ٢٥درصد شهريان ازساعت هفت و نيم شام براى سه ساعت جريان پيدامى کند؛ اماهرکیلووات برق برای منازل مسکونى ٣٥ افغانی وبراى دکانها ودفاتر٦٠ افغانى است، که تنها این برق برای روشنی منازل رهایشی استفاده میشود؛ حال آنکه برق دولتى در ديگر ولايات کيلووات دو - سه افغانى است.
مردم ميگويند که در بازار، چراغ های سابق پیدا نمیشود و چراغ هايی که توسط بطری روشن میشود، در بازارکم است و اکثر مردم در تاريکى به سر مى برند.
این شهرکوچک فقط١٢ کيلومترسرک قيرريزى شده دارد، که درچندسال اخير درحدود چهارکيلومترآن بيش از يکصد پايه چراغ سولرى"آفتابى" از کمک جاپان نصب گرديده وشهرتاريک را روشن نموده است.
بعدازآنکه روز، روشنى جاى خود را به تاريکى ميدهد، شامگاهان بازار مسدود و رفت و آمدمحدود ميگردد وچند دکان تا ساعت١٠ شب باز مى باشد وسپس شهر درسکوت و آرامش کامل فرو ميرود.
در شهرنه دکانداری ونه خریداری، نه هم صداى غُرش موتر ونه هم رفت وآمدی به چشم ميخورد؛ اما تصورميشود که شهر پُراز ازدحام و بدون احساس خطراست؛ گویا دروازه های تمام دکانها باز است و جمعیت بیشتراز روز به نظر میرسد.
آرامش در شهر که عارى ازانفجار وانتحاراست، محل مناسبى را براى درس خواندن و مطالعه نمودن مساعد ساخته ومحصلین وشاگردان، کنارسرکهاى شهررا براى مطالعه ودرس خواندن برگزيده اند.
آنان تا ناوقت های شب، در کنار سرکها درس مى خوانند و اکثراًکتابى به دست دارند و غرق مطالعه هستند؛ آنها به پروانه هايى تشبيه ميشوند که مشتاقانه به دور شمع مى چرخند.
برخى جوانان درکنار سرک ها قدم مى زنند وباهم تبادل افکار میکنند وازاین فضای آرام وصلح آمیز لذت می برند.
از اینکه فقط یک استدیوم ورزشی خامه دراين شهر وجود دارد وهمه نمیتوانند آزان استفاده نمایند، يک تعداد جوانان درجاده هاى روشن شهرفوتبال می نمایند وازفضای گواراوهوای خوب آن احساس خوشى ميکنند.
جوانان باابراز خرسندى ازامنيت میگویند که همه شب که بیشتر از نیم شب را درجاده ها سپری میکنند، ولی هیچ احساس نا امنی ویا حتی مزاحمت برای شان دست نمى دهد.
احسان الله متعلم صنف دهم لیسه سلطان علاوالدین غوری گفت بعدازآنکه برق جنراتورى قطع ميشود، چاره اى ندارند به جز اينکه بااستفاده از روشنايی چراغ های سولری درکنار سرک درس بخوانند.
وی به آژانس خبرى پژواک گفت: "وقتى که شام برق مى آيدونان میخوریم وچای میخوریم، برق ميرود، ازخانه بيرون ميشويم ودرکنار سرک ها در زير چراغ هاى سولرى درس ميخوانيم. "
اين جوان علاوه کرد که با استفاده ازهمين فضا، آنقدر درمطالعه غرق مى شوند که زمانى به ساعت مينگرند، ساعت دو و يا سه صبحگاهان را نشان ميدهد.
احسان الله گفت که اگرچه ازلحاظ امنیت مشکلى وجود ندارد وفضای خوبی حکمفرما است؛ امایگان وقت صداى موتر وموتر سايکل، سکوت را بر هم ميزند و مطالعۀ آنها اخلال ميشود.
اين متعلم گفت: "اگربرق و یاجای دیگر میبود، خوب بود؛ امادولت نسبت به غوربسیاربی توجه است. "
عبدالرحمن شاگرد ديگر که ازاين فضا استفاده ميکند، گفت که تا ساعت ٣ شب درجاده های شهر درس میخواند.
اما وى افزود که نبود برق دراتاق های ليليه، آنها را وادار نموده تا آزار پروانه های اطراف چراغ هاى جاده ها را قبول کنند و درس بخوانند تا درآينده به خانواده، مردم و کشور مصدرخدمت گردند.
عبدالرحمن که قرار است امسال ازصنف دوازدهم فارغ شود، علاوه کرد: "آرزو دارم که در رشته دلخواهم که طب کابل است، درکانکور راه پیدا کنم، ولی ازعهده این کار زمانى برمی آيم که بیشتر از پیش درس بخوانم."
نیروهای امنیتی، باابرازخوشی میگویند که جوانان همه شب را برای درس خواندن درداخل جاده هاسپری مى کنند .
عبدالله يک تن ازمنسوبين قوماندانى امنيۀغور که مسووليت تامین امنیت شهررا به عهده دارد، گفت که آنها مصروف خدمت بوده و مردم هيچگونه تشويشى نداشته باشند.
وى افزود: "جوانان باعلاقمندی خاص تانیمه های شب وحتى سپيده دم بخاطر آینده کشور شان درس میخوانند وما مصروف تامین امنیت آنها هستيم وهمين جوانان بودند که بادرس خواندن شان اول نمره عمومی کانکورشدند."
عبدالقاسم فارغ صنف دوازدهم ليسۀ سلطان علاوالدين غورى، در امتحان کانکور سال ١٣٩١ اول نمرۀ عمومى به سطح کشور شد و با اخذ ٣٣٣ نمره در رشتۀ دلخواهش (پوهنځى اقتصاد پوهنتون هرات) راه يافت.
جوانان که از نبود محل ورزشى مناسب شکايت دارند، ميگويند که سرکهاى قيرريزى و روشنى درشب، به آنان مجال ميدهد که فوتبال نمايند، وقت خود را خوش بگذرانند وصحتمند باشند.
محمود١٧ ساله که با تيمش جاده های شهرفيروزکوه رامکان خوب برای ادامه کارش انتخاب نموده است، گفت که از طرف روز مصروف پیداکردن لقمه نانى برای اعضای فامیلش است و از طرف شب به دلیل روشن بودن جاده ها درداخل شهر فوتبال میکند.
به گفته وی، موجودیت یک استدیوم ورزشی وآنهم بابسیارمشکلات ازجمله اينکه درشب، تاريک است، آنها را مجبور ساخته است که درسرکهاى شهر، در روشنى به فعاليت هاى ورزشى خود ادامه بدهند.
مسوولان برق ولايت غورمشکلات بى برقى را پذيرفته؛ اما ميگويند که نبود بودجه سبب شده تا آنها نتوانند یک شبکه درست برقرسانی داشته باشند که کار دیزاین آن دوسال قبل تکمیل شده است.
انجنیر محمد یاسین آمربرق گفت که به همين علت حدود ٢٥ درصد شهريان فیروزکوه از ساعت٧:٣٠ شام تا ١٠:٣٠ شب، برق جنراتورى دولتى دارند و٧٥ درصد ديگر از برق محروم هستند.
به گفتۀ وى، شبکۀ برقرسانى براى تمام شهر فيروزکوه ١٧٠ ميلیون افغانی پیش بینی شده است و به دلیل افزایش قيمت برق وعدم توان پرداخت آن از سوی شهريان، مجبورهستند تا بعداز سه ساعت، برق را قطع نمايند.
ازسويی هم محمد امین"وکیل" رئیس آبیاری غور گفت که کارهای مقدماتی بند برق گرم آبک بر فراز دریای هریرود، آغاز شده وقرار است که تا پنچ سال آینده تکمیل شود .
"وکیل" افزود که این برق، توسط شرکت روسی به هزینه ١٦ ميلیون دالر از بودجه ملی افغانستان قرارداد شده است که میتواند چهارونیم میگا وات برق تولید نماید.
به گفتۀ رييس آبيارى، اين برق تمام مرکز غور را تحت پوشش قرار داده ومشکل برق حل خواهد شد.
کسانى که برق دولتى ندارند، شاکى بوده و از دولت ميخواهند که مشکل برق را هرچه زودتر حل نمايند.
محمد ظريف که درقسمت شمال فيروزکوه زندگی میکند وبرق به آنجا تمديد نيافته است، گفت که شب خانۀ خود را توسط جنراتور شخصى روشن ميكند؛ درهرشب سه ليتر، هر ليتر ٥٠ افغانی مصرف ميكند که برايش غير اقتصادى تمام ميشود.
وى افزود: "جاى تاسف است که درياى هريرود، از داخل شهرميگذرد و ما از برق محرومیم! اگر برق آبى ميبود، تمام مردم به قيمت بسيار كم از نور برق استفاده ميکردند."
اما اخترمحمد يکتن ديگراز باشنده هاى شهرفيروزکوه گفت که آنها قبلاً از چراغ های تيلى استفاده ميکردند و حالا جاى آنرا چراغ هايی که توسط بطری روشن میشود، گرفته است.
به گفتۀ وى، اين نوع چراغ ها دربازارکم است و اکثر مردم مانند وى در تاريکى به سر مى برند.
اين شهروند گفت: "ازاينکه برق نداريم، نان شب را شام ميخوريم و اطفال ما از ترس تاريکى، وقت تر مى خوابند. "
اختر محمدعلاوه کرد که غور ازجملۀ ولايات دورافتاده و عقب مانده بوده و دولت آنرا به فراموشى سپرده است.
نبی ساقی فعال مدنى نيز گفت که تاکنون هیچ پروژۀ مهم زیربنايی در غور عملى نشده، بخصوص مردم، برق و سرک ندارند رييس جمهور پيشين حامد کرزى در اوايل حکومت خود ودرسفر به غور وعدۀ اعمار بند برق را داده بود؛ اما اين وعده جامۀ عمل نپوشيده است.
اين فعال مدنى افزود که جاى تعجب است که سه دریای مشهور از غور میگذرد، ولی برق نیست و تنها قسمتى از شهر، توسط یک جنراتور دیزلی روشن میشود که يک کیلووات برق آن براى مردم کمرشکن است.
وى علاوه کرد که اکثر اوقات، جنراتور خراب مى شود و یک هفته و حتى يکماه مردم درتاریکی به سر ميبرند.
اين درحالى است که درزمستان گذشته، شهر فيروزکوه به علت کهنه شدن ماشين جنراتور مولد برق درتاريکى فرو رفت ومردم بيش ازيکماه برق نداشتند وبرق پس از ترميم جنراتوردرکابل، دوباره جريان پيدا نمود.
گفتنى است که سال گذشته، صدها تن به شمول فعالان جامعۀ مدنى، شبهنگام درکنار دریای هریرود شهر فيروزکوه، شمع، چراغ تيلى و هريکين روشن کردند و خواستار اعمار بندبرق در اين ولایت شدند.
آنها شعارهاى "ريیس جمهور وعده هایت چه شد؟ غور باداشتن دریاهای مشهور و خروشان هریرود، فراه رود ومرغاب، درتاریکی تابه کی؟ و مابرق میخواهیم"، را سر مى دادند.
