فراه(پژواک،٣٠ اسد ٩٢): شمار زياد پروژه هاى بازسازى در فراه عملى شده ،اما برخى باشنده گان اين ولايت مى گويند که به انکشاف متوازن و پروژه هاى زيربنايى در اين ولايت توجه نشده است.
مسوولان در اين ولايت مى گويند که در حدود يک دهۀ گذشته، در فراه ساختمان هاى ١١٢ مکتب ، تاسيسات لواى دوم ، مارکيت تروبار فروشى ، ستيديوم ورزشى و تعميرات گمرکى اعمار شده ، حدود ٤٥٠٠ کيلومتر سرک بازسازى گرديده ، برخى سرک ها قيرريزى شده و ٣٠٠٠ چاه نيمه عميق حفر گرديده است .
محمدیونس رسولی معاون والى فراه بدون ارايه جزييات به آژانس خبرى پژواک گفت که در اين ولايت در مجموع ٤٥٠٠ کیلومتر سرک از طریق مراجع مختلف جغل اندازى و ترمیم شده و صدها کيلومتر سرک قيرريزى گرديده است .
همچنا وى گفت که در سال ١٣٨٩ یک مکتب فنی و حرفوى به هزينه ١،٢ ميليون دالر امريکايى کمک ايران و در سال ١٣٨٦ برخى تاسيسات گمرکى در سرحد با ایران در بندر تجارتی "شیخ ابونصر فراهی" اعمار گردیده است.
موصوف هزينه تاسيسات گمرکى را مشخص نکرده گفت که یک ستدیوم ورزشی مجهز و عصری به هزينه یک میلیون و یکصد هزار دالر امریکایی در مرکز اين ولايت  از سوی وزارت مبارزه علیه مواد مخدر در سال ١٣٩٠ اعمار گردیده و قرار است که به هزنيه بیش از ٥٠٠ هزار دالر کار اعمار یک جمنازیوم ورزشی نیز در مرکز فراه  آغاز گردد.
همچنان وی افزود که در سال ١٣٩٠ یک مارکیت تروبار فروشی به هزينۀ هشت صد هزار دالر از سوی اداره انکشافى ايالات متحده ( USAID ) در شهر فراه اعمار گردیده است.
وى گفت که در سه سال گذشته تاسیسات لوای دوم پیاده قول اردوی ٢٠٧ ظفر، در مرکز فراه به هزينۀ هشتاد میلیون دالر  اعمار گرديده است.
اما معاون مقام ولایت فراه مى گوید که بنابر بعضی مشکلات کار برخى پروژه ها متوقف شده و کار برخى پروژه هاى مهم هنوز آغاز نيافته است .
او گفت که سرک ترانزیتی (میل ٧٨) با ولایت خراسان جنوبی ایران در سال ١٣٨٦   از سوى شرکت ايرانى آغاز يافت و بايد تا دو سال تکميل ميشد .
اما به گفتۀ وى، کار اين سرک که در مجموع ١٢٠ کيلومتر طول دارد ، بعد از تکميل ٥٥ کيلومتر آن از سوى شرکت ايرانى متوقف شده است .
کار پروژه يادشده بعد از آن متوقف شده که در اوايل ماه سال ١٣٩٠ دوازده تن از کارکنان شرکت تطبيق کننده اين پروژه از سوى افراد ناشناس ربوده شد.
افراد ربوده شده بعد از مدتى رها گرديد، اما کار پروژه تا حال متوقف است .
همچنان معاون ولايت فراه مى گويد که وزارت ماليه برای اعمار تعمير شفاخانه دوصد بستر فراه سال گذشته بودجه تخصیص داده است، اما کار اين پروژه تا حال آغاز نگردیده است.  
رسولی گفت که تاسیس خط رنوی میدان هوایی، اعمار بند بخش آباد، شبکه آب آشامیدنی شهر فراه ، وارد کردن برق از ایران، اعمار سردخانه برای نگهداری تولیدات زراعتی از جمله پروژه های مهمی است که نیاز "اساسی" مردم فراه است اما تا حال کار بالای آنها آغاز نشده است.
وى گفت که ناامنى ها و نبود بودجه سبب شده است که کار اين پروژه ها تا حال آغاز نيافته است .
در عین حال انجینر محمدصابر فاروقی ريیس معارف فراه مى گوید که از سال ١٣٨١ تا ١٣٩٢ ساختمان هاى ٢٠ مکتب ابتدائیه، ٣٣ مکتب متوسطه، ٥٨ لیسه و يک دارالعلوم در مرکز و ولسوالی های این ولایت اعمار گردیده است.
وی افزود که از جمله ٣١٠ باب مکتب این ولایت، ١٤٣ باب داراى تعمیر مى باشند اما متباقى مکاتب در ساختمان هاى کرايى و يا زيرخيمه ها فعاليت دارند
منبع خاطر نشان کرد که امريت هاى معارف ده ولسوالى اين ولايت و همچنان آمريت سواد آموزى فراه نيز تعمير ندارد.
انجینر شاه محمود سرپرست ریاست احیاء و انکشاف دهات فراه مى گويد که ازطريق برنامۀ همبستگى ملى از سال ١٣٨٢ به اين طرف که در دو دور عملى شده ،شمار زياد پروژه ها در مرکز و ولسوالى پشت رود، اناردره،شيبکوه، خاکسفيد، بالابلوک و بکواه مورد اجرا قرار گرفته است .
وى گفت که از اين طريق در قريه ها ٤٢٢ شوراى محلى ايجاد و در  مشوره با اين شوراها در مناطق يادشده صد ها کیلومتر سرک جغل اندازى شده ، صدها پلچک و هزاران متر ديوار استنادى اعمار شده و بیش از سه هزار چاه نیمه عمیق حفر گردیده است.
انجنير شاه محمود گفت که دور سوم برنامه همبستگی ملی در ولسوالی هاى پشت کوه، لاش جوین، بکواه، گلستان و پرچمن سال گذشته آغاز گردیده که از طريق آن در پشتکوه و جوین تا حال ٦٠ شورا ایجاد گردیده و در بکواه، گلستان و پرچمن نيز کار ايجاد شوراها ادامه دارد.
شاه محمود گفت که ديوار سنگى ٢٤٠٠ متر کانال شمالی شهر فراه نیز از سوى    برنامه ملی رشد و انکشاف منطقوی (NABDP) وزارت احيا و انکشاف دهات به منظور جلوگیری از سرازیر شدن سیلاب ها به مناطق شهری، اعمار شده است.
موصوف افزود که از هفت ماه بدینسو برنامۀ ثبات منطقوی (SIKA) برنامه های شان را به منظور ثبات در ولسوالی های ناامن ( بالابلوک، پشت رود و خاکسفید )  آغاز کرده اند.
به گفته وى،اين برنامه که از سوى ادراه انکشافى بين المللى ايالات متحده(USAID  ) تمويل مى شود، با پیدا کردن عوامل بی ثباتی، و گرفتن پیشنهادات مردم جهت حل بی ثباتی منطقه کار مى کند و پروژه های مختلف انکشافی نیز بنابر خواست خود مردم تطبیق مى کند.
اما عبدالحمید حمید معاون شوارى ولايتى فراه مى گويد که در جريان چند سال گذشته، مرکز نسبت به ولسوالى ها مورد توجه بيشتر قرار گرفته است؛ درحالی که مشکلات و نيازهاى باشندگان مناطق دوردست، نسبت به مرکز بيشتر است.
به گفتۀ وى، موجوديت مخالفين مسلح دولت و نا امنى ها، مانع عملی شدن برنامه هاى بازسازى و پروژه هاى بزرگ در برخى مناطق فراه شده است.
حميد مى گويد، با وجود اين  که پول زیاد مصرف شده و پروژه های زیاد تطبیق گرديده است ، اما راه های مواصلاتی اکثر ولسوالی ها به مرکز، هنوز خامه مى باشد.
وى بدون ارايه جزييات مى گويد که برنامه همبستگی ملی در بعضی مناطق موثر بوده ، اما در برخى مناطق موثريت نداشت و در پروژه هاى اين برنامه پول حيف و ميل شده است.
محمدجمعه رفعت عضو شوراى ولايتى و باشندۀ ولسوالى لاش جوین مى گويد که از کارهاى بازسازى چند سال اخير راضى است؛ اما وجود مخالفين مسلح، تا حدى بيشتر در مناطق ناامن مانع پيشرفت بوده و اين کار سبب شده است که به خواست ها و نيازهاى مردم طورى که لازم بود، توجه صورت نگيرد.
به گفتۀ رفعت، در جريان حدود يک دهۀ گذشته، توجه به پروژه هاى زيربنايى چون اعمار بند ، ايجاد فابريکه ها و غيره در اين ولايت نشده است .
توریالی رهی رییس شورای جوانان ولسوالی پشترود گفت که توجه به انکشاف متوازن در فراه  نشده و کار تنها در مناطق محدود انجام يافته است.
به گفتۀ موصوف، انکشاف و پيشرفت متوازن در تمام مناطق باعث مى شد که جلو ناامنى و جنگ گرفته شود و مشکل بيکارى مرفوع گردد.
رهی افزود که در فراه، از همه بيشتر نياز به اعمار بند بخش آباد و بازسازى ذخيره هاى آبى است و اين چيزى است که در ده سال گذشته، مورد توجه قرار نگرفته است .
به گفتۀ وى، با اعمار بندها از يک سو زمينۀ کار براى مردم مساعد مى گردد و از سوى ديگر ، زراعت در اين ولايت انکشاف مى يافت .
قرارداد ديزاين تفصيلى بند بخش آباد که بر درياى فراه رود در ولسوالى بالابلوک اين ولايت در ١٠٠ کیلومتری شرق شهر فراه اعمار مى شود، حدود دو ماه قبل با شرکت پاکستانی "نیسپاک" امضاشده است .
محمدیونس رسولی معاون والى فراه مى گويد که ناامنى ها سبب شده است که در برخى مناطق پروژه هاى بازسازى عملى نشود.
وى به گونه مثال گفت که چند پروژه اعمار ساختمان هاى مکاتب که براى   ولسوالى هاى بالابلوک و بکوا در نظر گرفته شده بود، به عوض اين دو ولسوالى در ولسوالى هاى پشت کوه و شيب کوه عملى گرديد.