چگونگی استعمال بیش از ۱۰۲ هزار رای خارج از زمان انتخاباتی

کابل (پژواک،۳۰ عقرب ۹۸): آژانس خبری پژواک، به معلومات کامل بیش از ۱۰۲ هزار رای خارج از زمان انتخاباتی که شامل قبل و بعد از زمان راى دهى می باشد، دست یافته است.
آرای خارج از زمان راى دهى به مجموع آرایی گفته می شود که در روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، پیش از ساعت هفت صبح و بعد از ساعت پنج عصر، در محلات رای دهی استعمال شده باشد.
بر اساس طرزالعمل رای دهی کمیسیون مستقل انتخابات، روند رای ‌دهی در روز رای دهی، از ساعت هفت صبح آغاز و تا سه عصر ادامه پیدا کرد؛ اما کمیسیون انتخابات، در همان روز، رای دهی را به مدت دو ساعت تمدید کرد و اعلان نمود که رای دهندگان می توانند تا ساعت پنج عصر به نامزد مورد نظر شان رای بدهند.
قضیه چگونه اتفاق افتاده است؟
اسنادى که به دسترس پژواک قرار گرفته نشان می دهد که از مجموع ۱۰۲٠۱۲ رای خارج از زمان انتخاباتی، به تعداد ۴۷۵۳۴ آن قبل از زمان انتخاباتی و ۵۴۴۷۸ بعد از زمان انتخاباتی، در ۷۳۵۴ محل رای دهی استعمال شده است.
از جمع آرای خارج از زمان انتخابات، ۶۸۸۵۱ رای در ششم میزان در روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، ۲۳۱۹۷ رای یک روز پیش از برگزاری انتخابات، ۸۷۶۲ رای یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و متباقی (١٢٠٢) راى، بین ۲۸ جنوری تا ۲۸ نوامبر ۲۰۱۹ سالروان میلادی استعمال شده است.
بر اساس این سند، در ده ولایت که بیشترین آرای قبل و بعد از زمان انتخاباتی در تاریخ های مختلف استعمال شده است، به ترتیب کندهار ۱۲۶۹۱، کابل ۱۰۰۰۳، هرات، ۹۲۴۷، ننگرهار ۷۲۷۹، هلمند ۵۸۶۱، دایکندی ۵۷۷۵، تخار ۴۶۸۷، پکتیا ۴۰۹۳، خوست ۳۹۵۰ و بدخشان ۳۹۳۴ رای می باشد.
همچنان در ولايات پکتيکا ٣٦٠٥، غور ٣٥٤٨، نورستان ٢٨٤٨، باميان ٢١٥٣، بغلان ٢٠٨٩، فارياب ٢٠٥٧، فراه ١٨٧٤، زابل ١٨١٨، غزني ١٥٦٦، بلخ ١٥٥٣، سرپل ١٣٤٤، جوزجان ١٣١٩، لوګر ١٢٣٨، پروان ١٠١٩، کنر ٩٢٤، سمنگان ٨٧٢، لغمان ٧٩٨، ميدان وردک ٧٦٥، نيمروز ٧٠٧، پنجيشر ٦٨٥، بادغيس ٦٦١، ارزگان ٥٠٩ کاپيسا ٤٠١، کندوز ١٣٩ راى ميباشد.
در این گزارش؛ توضيح داده شده که تفاوت ها به اساس کدام دلایل به وجود آمده و برای فهم دقیق، تمامى معلومات به چهار بخش و ۱۵ کتگورى تقسیم شده است.
بخش اول (بر اساس بی نظمی متاثر نشده است):
در سه کتگورى بخش اول، در ۶۰۵۳ محل رای دهی، مجموعاً ۲۹۳۱۲ رای استعمال شده است که ۳۶۲ رای آن، پیش از وقت و ۲۸۹۵۰ رای دیگر بعد از وقت انتخاباتی می باشد.
کتگوری اول:

رایدهی، ساعت هفت صبح آغاز شده و بعد از ساعت پنج عصر به صورت دوامدار ادامه پیدا کرده است.
در ۵۹۱۲ محل رای دهی، به تعداد ۲۸۸۱۹ رای بعد از وقت رای دهی استعمال شده است.

کتگوری دوم:

قبل از شش صبح رای دهی شروع شده است و براى وقت کم بعد از پنج نيز ادامه داشته است.
در ۲۲ محل رای دهی، ۷۲ رای قبل از وقت و ۱۳۱ رای بعد از وقت استفاده شده است.

کتگوری سوم:

رای دهی پیش از شش صبح آغاز شده است و در بین وقت تعیین شده پایان یافته است.
در ۱۱۹ محل رای دهی، ۲۹۰ رای قبل زمان انتخاباتی استفاده شده است.

بخش دوم: مشکلات آشکار در زمان و تاریخ (دستگاه)
در پنج کتگورى بخش دوم، در ۸۵۰ محل رای دهی، مجموعاً ۵۳۹۰۳ رای استعمال شده است، که ۴۰۹۶۰ رای آن پیش از وقت و ۱۲۹۴۳ رای دیگر بعد از وقت انتخاباتی می باشد.

کتگوری چهارم:

آرايی که در تاریخ غلط یعنی قبل از ۲۶ و ۳۰ سپتمبر ۲۰۱۹ سال روان استعمال شده است.
شامل ۱۹ محل است که در آن ۱۵۸ رای قبل از وقت انتخاباتی و ۱۷۲ رای پس از زمان انتخاباتی به کار رفته است.

کتگوری پنجم:

استفاده از دستگاه ها در ساعت هفت شام شروع شده است؛ اما این کار به دلیل اشتباه تنظیم شدن زمان در دستگاه های شناخت بایومتریک می باشد.

در ۵۱۶ محل رای دهی، ۲۹۷۴۹ رای قبل از زمان و ۱۰۱۹۹ رای دیگر بعد از زمان انتخاباتی استعمال گردیده است.

کتگوری ششم:

به عوض اینکه در دستگاه شش صبح تنظيم شود، شش شام را تنظيم نموده اند.
در ۱۳ محل به تعداد ۵۸۱ راى قبل از وقت و ۱۷۸ بعد از وقت انتخاباتی استفاده شده است.

کتگوری هفتم:

در این کتگوری آمده است که در ۲۸ سپتمبر ۲۰۱۹، رای دهی قبل از ساعت هفت صبح شروع شده است و ۱۰ تا ۱۱ ساعت ادامه داشته است.
در ۲۵۹ محل رای دهی، ۱۰۴۷۲ رای، قبل از وقت انتخاباتی استعمال شده است.

کتگوری هشتم:

در ۲۸ سپتمبر ۲۰۱۹، ثبت آراء در دستگاه های بایومتریک، بعد از ساعت هفت صبح شروع شده است و از این دستگاه ها، از دو تا ۱۱ ساعت کار گرفته شده و بر اساس مشکلات وقفه ايجاد شده است.
در ۴۳ محل رای دهی به تعداد ۲۳۹۴ رای، پس از زمان رای دهی استفاده شده است.

بخش سوم: بی نظمی های احتمالی برای تقلب

در سه کتگوری بخش سوم، در ۲۶۲ محل رای دهی، مجموعاً ۱۳۹۴۹رای استعمال شده است که ۴۷۷۳ رای آن، پیش از وقت و ۹۱۷۶ رای دیگر بعد از وقت انتخاباتی می باشد.

گتگوری نهم:

رای دهی در وقت و زمان معین آغاز و ختم شده است؛ اما پس از وقفه طولانی دوباره در شب شروع شده است.
در ۹۳ محل رای دهی، به تعداد ۵۲۹۹ رای بعد از زمان انتخاباتی استعمال شده است.

کتگوری دهم:

رای دهی بسیار وقت، از زمان اصلی آن شروع شده و پس از توقف طولانی، در زمان معین شروع شده و به گونۀ منظم به پیش رفته و در وقت معین پایان یافته است.
به همین دلیل در ۸۷ محل رای دهی، به تعداد ۳۲۱۱ رای قبل از وقت استعمال شده است.

کتگوری یازدهم:

مانند کتگوری دهم، در کتگوری يازدهم نيز رای دهی بسیار زودتر از زمان اصلی آن شروع شده و پس از توقف طولانی، دوباره به گونه منظم به پیش رفته است و بعد از ختم زمان رای دهی نیز رای دهی ادامه پیدا کرده است.

در ۸۲ محل رای دهی به تعداد ۱۵۶۲ رای، قبل از وقت و ۳۸۷۷ رای، بعد از وقت انتخاباتی استفاده شده است.

بخش چهارم: بی نتیجه
در سه کتگوری بخش چهار، در ۱۸۹ محل رای دهی، مجموعاً ۴۸۴۸ رای، استعمال شده است که ۱۴۳۹ رای آن پیش از وقت و ۳۴۰۹ رای دیگر، بعد از وقت انتخاباتی می باشد.
کتگوری دوازدهم:

رای دهی پس از پنج عصر شروع شده و طی مراحل معلومات رای دهندگان، پنج ساعت بعد از آخرين راى دهنده انجام شده است.
در ۲۰ محل ۲۹۹ رای بعد از وقت استفاده شده است.

کتگوری سیزدهم:

رای دهی بعد از ساعت پنج عصر آغاز شده و نتایج آن، بعداً در کابل اخذ گردیده است؛ اما معلوم نیست که این آراء، در کدام زمان استعمال شده است.
در نُه محل رای دهی، به تعداد ۶۱۱ رای بعد از وقت انتخاباتی استعمال شده است.

کتگوری چهاردهم:

آمده است که در ۲۸ سپتمبر سال روان میلادی، پیش از ساعت هفت صبح رای دهی آغاز شده است و کمتر از ۱۳ ساعت از آن کار گرفته شده و بعد از آخرين راى دهنده در مدت ١۰ ساعت نتایج ان اخذ شده است.
در ۴۹ محل به تعدد ۶۷۳ رای قبل از وقت استعمال شده است.

کتگوری پانزدهم:

با هیچ یک از کتگورهای فوق مطابقت ندارد و به خاطر کم بودن وقت، جزئیات بیشتر در این خصوص ارایه نشده است.
در ۱۱۱ محل به تعداد ۷۶۶ رای، قبل از وقت و ۲۴۹۹ رای بعد از وقت استفاده شده است.

کمیسیون مستقل انتخابات:
در فیصله نامه ۱۰۹ مورخ ۲۴ عقرب کمیسیون مستقل انتخابات که در اختیار پژواک قرار گرفته، آمده است که ۱۰۲ هزار و ۱۲ معلومات بایومتریک که خارج از زمان رایدهی ثبت شده، از لحاظ تخنیکی، مشکل ناشی از تنظیم ساعت ماشین بایومتریک بوده، تسلسل منطقی زمانی بین ثبت معلومات نشان دهنده تخلف، تقلب و بی نظمی احتمالی نبوده است.
در ادامه فیصله نامه، آمده است که در ۲۶۲ محل رایدهی که ۱۳۹۲۹ معلومات بایومتریک خارج از وقت رایدهی ثبت شده است و تجزیه و تحلیل، بی نظمی های احتمالی را نشان می دهد، تفتیش و بازشماری گردیده و هرگاه تقلب و تخلفات در آن به اثبات برسد، بی اعتبار شناخته مى شود.
بر اساس فیصله نامه، در بقیه ۷۰۹۲ محل رایدهی که مربوط ولایات مختلف کشور می باشد، معلومات بایومتریک که از وقت رایدهی گزارش شده است؛ با توجه به موارد فوق الذکر و شامل بودن آن در فهرست سفید، از جانب شرکت درملوگ، موجودیت مشکلات تخنیکی در تنظیم ساعت ماشین های بایومتریک بوده است.
قابل ذکر است که در این فیصله نامه؛ دو کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات، از جمله رحیمه ظریفی و مولانا محمد عبدالله امضاء نکرده اند.
اين در حالی است که ۲۷ عقرب سید عبدالاحد رښتیا معاون مالی و اداری دارالانشای کمیسیون انتخابات، در نشستی با مسئولان رسانه ها، با اشاره به بیش از ۱۰۲ هزار معلومات بایومتریکی رای‌دهندگان افزود: "گزارشات واصله از کمپنی قراردادی (درملوگ) نشان میدهد که این آرا مربوطه ۷۳۵۴ محل بوده و تعداد آرا در آن محل استفاده شده، شواهد و قراین تقلب در آن مشاهده نمیشود."
رښتیا گفت که آرای موجود در صندوق های رأی‌دهی، مطابق به معلومات بایومتریکی و سایر معیارات قانونی تفتیش و بازشماری شده و در نتیجه به آرايی اعتبار داده میشود که اساس بایومتریک دارد.
همچنان وی علاوه کرد، آرای غیر بایومتریک و خلاف طرزالعمل در هنگام تفتیش، بازشماری و ابطال آرا؛ نا معتبر شناخته شده و مستند سازی میشود.
ستادهای انتخاباتی:
آژانس خبری پژواک با تماس های مکرر، موفق به دریافت دیدگاه ستاد انتخاباتی ثبات و همگرایی نشد؛ اما در فیصله نامه ۱۵ عقرب تیم ثبات و همگرایی، آمده است که چهار نوع آراى تقلبی که رقم درشت را تشکیل می دهد، تحت هیچ شرایطی قابل پذیرش آنها نیست و باید قبل از بازشماری تصفیه شود.
در بخشى از اين فيصله نامه نوشته شده که کمیسیون مستقل انتخابات، به چهار نوع آرای تقلبی شامل؛ ١٣٧٦٣٠ راى مبهم و ناشناخته در بخش قرنطین، ١٠٢٠١٢ راى خارج از زمان انتخاباتی، حدود ۷۰۰ دستگاه‌ و کارت حافظۀ گُم شده، عکس از روی عکس، و عکس های تکراری، رسیده گی نمايد.
همچنان نور رحمان اخلاقی مسئول بخش ناظرین ستاد انتخاباتی ثبات و همگرایی، روز گذشته در صفحه فیسبوکش، با اشاره به نشر شرایط ابطال رای از سوی کمیسیون انتخابات، نوشته است که خوب بود شماره سوم آن را کمیشنران بار بار می‌خواندند تا با نقض آن، جلو ابطال بیش از ۱۰۲ رای تقلبی خارج از زمان انتخاباتی را که از سوی شرکت درملوگ گزارش شده بود، به فرمایش تیم دولت ساز نمی‌گرفتند.
این در حالی است در شماره سوم شرایط ابطال رای، آمده است که اگر در جریان تفتیش و بازشماری آراء، ورق رای دارای تصدیق بایومتریک که تصدیق آن خارج از وقت رای دهی چاپ شده باشد، بی اعتبار شناخته شده و در روند شمارش محاسبه نمی شود.
اما جاوید فیصل یکتن از سخنگویان ستاد انتخاباتی دولت ساز، تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات را در مورد ۱۳۷ هزار رای قرنطین، بیش از ۱۰۲ هزار رای خارج از زمان انتخاباتی و... مهم عنوان کرده و گفت که از کار این کمیسیون حمایت می کنند.
وی، از سایر نامزدان انتخابات ریاست جمهوری خواست که به کار کمیسیون و استقلالیت آن احترام گذاشته و برای اعتماد بخشیدن به پروسه تلاش نمایند.
کميسيون مستقل انتخابات، برای جدا کردن آرای پاک از ناپاک؛ از جمع ۲۶۵۸۰ محل رای دهی، در ١٨عقرب سال روان، روند بازشمارى و تفتيش آراى ٨٢٥٥ محل را آغاز و اعلام کرد؛ اما اين پروسه با مخالفت شمارى از تکت هاى انتخاباتى از جمله تيم هاى انتخاباتى عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار و رحمت الله نبیل قرارگرفت.
به دلیل مخالفت اکثریت تیم های انتخاباتی ریاست جمهوری، در ۲۲ عقرب ماه روان کمیسیون مستقل انتخابات، پروسه تفتیش و بازشماری را متوقف و اعلان نمود که نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری نیز با تاخیر اعلام خواهد شد.
اما در ۲۵ عقرب مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات در یک نشست خبری در کابل گفتند که پس از دوبار گفتگو با نماینده گان ستادهای انتخاباتی، روند تفتیش و بازشماری آرای محلات باقی مانده، فردا آغاز مى شود.
انتخابات ریاست جمهوری، در ششم میزان سالروان برگزار شد. قرار تقويم انتخاباتی، نتایج ابتدايى بايد به تاریخ ۲۷ ميزان و نتایج نهایی در ۱۶عقرب اعلام می شد؛ اما به دليل تاخير در روند انتقال معلومات دستگاه بايومتريک در سرور، اعلان نتایج ابتدایی به تاخیر افتاد.
کمیسیون مستقل انتخابات؛ به تاریخ پنجم عقرب، در یک نشست خبری در کابل، گفت که نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری را در ۲۳ عقرب اعلام می کند؛ اما این تاریخ نیز به مدت نامعلومی به تاخیر افتاد.