کابل (پژواک، ٢٨ عقرب ٩٧): برخى احزاب و نامزدان احتمالى رياست جمهورى، تاخير در انتخابات رياست جمهورى را فاجعه بار مى دانند؛ اما برخى ها مى گويند از تاخير در انتخاباتى که به صلح بينجامد حمايت مى کنند.
برخى اين منابع مى گويند که اظهارات مقام هاى امريکايى در مورد تاخير در انتخابات ١٣ حمل ١٣٩٧ رياست جمهورى افغانستان، اثرى بر تلاش هاى ايجاد تکت هاى انتخاباتى نداشته؛ اما برخى ديگرى باور دارند که دوام اين چنين اظهارات، مى تواند بر روحيه کلى انتخابات اثر منفى داشته باشد.
اين در حالى است که زلمى خليلزاد نماينده ويژه ايالات متحده امريکا براى روند صلح افغانستان، از حدود دو و نيم ماه به اين سو، تلاش ها را براى صلح افغانستان آغاز کرده و تا حال در کنار سفرها به افغانستان، پاکستان، عربستان سعودى و کويت، دو بار با نماينده گان طالبان نيز گفتگو کرده است. او اظهار اميدوارى کرده است که پيش از انتخابات رياست جمهورى با طالبان صلح شود.
پیش از این، روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داده است که دولت ترامپ در حال بررسی درخواست از دولت افغانستان برای تاخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ٣١ حمل ١٣٩٨ است تا واشنگتن اجازه پیدا کند برای پایان جنگ ١٧ ساله علیه طالبان تلاش کند.
اين در حالى است که از يک سو، اجماع ميان سياسيون افغانستان در مورد چکونگى روند صلح وجود ندارد و از سويى هم، تلاش ها ميان احزاب و چهره سياسى براى ايجاد تکت هاى انتخاباتى در کشور جريان دارد.
عبدالستار مراد رييس دفتر سياسى جمعيت اسلامى افغانستان در مورد تاخير در برگزارى انتخابات رياست جمهورى، به آژانس خبرى پژواک گفت: «هنوز در حد شايعه است، پس در مورد عواقب چيزى که اعلان نشده، نمى توان نظر داد؛ اما اگر واقعا اعلان شود که انتخابات به تعويق مى افتد، باز احزاب دسته جمعى در مورد، موضع خود را اعلام خواهند کرد؛ چون پروسه صلح يک پروسه ملى است.»
او افزود که جمعيت اسلامى، از هر تلاشى که براى صلح در افغانستان باشد، حمايت مى کند.
وى در مورد اينکه اظهارات مقام هاى امريکايى در مورد تاخير در انتخابات رياست جمهورى، تلاش ها براى ايجاد تکت هاى انتخاباتى را کم رنگ نساخته است؟ گفت: «نه خير، همه کسانى که در انتخابات کانديد دارند، بحث ها و گفتگوها ميان شان ادامه دارد و منتظر اعلان تاريخ ثبت نام مى باشند.»
اما محمد نادر افغان عضو ارشد حزب اسلامى افغانستان، در مورد تاخير در انتخابات گفت: «اگر انتخابات به تعويق بيفتد، پیامد آن براى کشور فاجعه بار خواهد بود.»
به گفته او، نيازى نيست که انتخابات به تاخير افتد؛ زيرا تا زمان برگزارى انتخابات (٣١حمل) بيش از پنج ماه باقى مانده است و مى تواند پروسۀ صلح که يک پروسۀ ملى است، به شکل عادى پيش برود.
افغان نيز گفت که اظهارات در مورد تاخير در انتخابات رياست جمهورى، تلاش ها براى ايجاد تکت هاى انتخاباتى را کم رنگ نکرده است.
وى افزود که حزب اسلامى، با برخى احزاب ديگر در حال رايزنى براى ايجاد تکت انتخاباتى مى باشد.
احمد ولى مسعود رييس حزب وفاق ملى و يک تن از نامزدان احتمالى رياست جمهورى نيز گفت: «به تعویق انداختن انتخابات زیر نام صلح با ایجاد حکومت ‌مؤقت و یا گره زدن آن با تداوم حکومت موجود فاجعه بار است، این سیاست برگشت به عقب است و دستاوردهای یک و نیم دهه را یکجا با حق تعیین سرنوشت مردم، دموکراسی، انتخابات و نظام سازی را برای سال ها به تعویق خواهد انداخت.»
به گفته او، اگر اراده برای صلح است، باید از درون یک انتخابات شفاف و آزاد گذار نموده و ميتوان با ایجاد دولت ملی با قاعده، از موضع قدرت ملی به صلح رسيد.
او گفت نیروهايی که از جنگ دست مى کشند، مى توانند در انتخابات یا در ساختار دولت پس از انتخابات مشارکت نمایند.
موصوف افزود: «ماموریت عاجل شش ماههٔ آقای خلیلزاد بدون طرح روشن و تفاهم مردم؛ نیروهای طالبانی، تروریزم و حامیان بیرونی آنان را جسور تر ساخته و خون های بیشتری را خواهند ریخت. اما ایجاد ادارۀ موقت کوتاه مدت و یا اصلاح و تغییر کمیسیون انتخابات، برای مدیریت انتخابات دموکراتیک یک نیاز حیاتی و ملی می باشد.»
وى گفت که به زودى اين حزب با برنامه واضح و نامزد مستقل، وارد عرصه انتخابات مى شود.
سيد ميثم احسانى رييس کميته مطبوعات دفتر سياسى محمد داوودزى نامزد احتمالى رياست جمهورى گفت که اگر تاخير در انتخابات رياست جمهورى، موضع اصلى امريکا باشد، بايد دقت شود که آيا طالبان به پروسه صلح مى پيوندند و در انتخابات اشتراک مى کنند ياخير؟
وى افزود: «در صورتى که انتخابات به تعويق افتد و طالبان به پروسه صلح نپيوندند، پروسه انتخابات به چالش مواجه و کشور به يک بحران جدى و نا امنى­ هاى بيشتر مواجه خواهد شد.» 
او در مورد کم رنگ شدن تلاش ها براى ايجاد تکت هاى انتخاباتى گفت: «حد اقل در جناحى که ما قرار داريم گفتگو­ها جريان دارد؛ اما دوام اين شايعات مى تواند بر روحيه کلى انتخابات اثر منفى بگذارد.»
اما وحيد الله غازى خيل عضو بورد اجرايى جبهه ملى نوين افغانستان گفت: «ما به آن تلاش­ها و تصاميمى که به صلح بينجامد موافقيم و از آن حمايت مى کنيم، هرگاه به تعويق افتادن انتخابات به صلح مى انجامد، ما از آن حمايت مى کنيم، ولى اگر صلح تامين نمى شود، نبايد انتخابات به تعويق بيفتد.»
وى در مورد اينکه آيا اظهارات تاخير در انتخابات، تلاش ها براى ايجاد تکت هاى انتخاباتى را کم رنگ نساخته است، گفت: «نه خير، تا هنوز متاسفانه که تاريخ ثبت نام اعلان نشده، همگى منتظر اعلان هستند و ما هم يک تيم قوى داريم و به زودى اعضاى تيم خود را اعلان مى کنيم.»
ذبيح الله سادات معاون سخنگوى کميسيون مستقل انتخابات، در مورد اينکه آيا انتخابات به تاخير خواهد افتاد؟ گفت: «نه خير، در اين عرصه مشکلى وجود ندارد، ما مطابق با قانون اساسى افغانستان انتخابات رياست جمهورى را درتاريخ تعيين شده در ٣١ حمل سال ١٣٩٨ برگزار مى کنيم و آمادگى هاى لازم نيز داريم.»
وى درمورد اعلام تقويم انتخابات و ثبت نام نامزدان رياست جمهورى گفت که هنوز وقت کافى وجود دارد و کميسيون در مورد با احزاب و نهاد­هاى انتخاباتى مشوره ها داشته است و تلاش مى کند که يک تقويم غنى را اعلان کند.
موصوف افزود که مطابق با قانون، ١٢٠ روز قبل از برگزارى انتخابات، بايد پروسه ثبت نام نامزدان رياست جمهورى آغاز شود.
اين در حالى است که به باور برخى ها، کميسيون انتخابات، ظرفيت لازم براى رفع شکايت هاى موجود از روند انتخابات ولسى جرگه و فراهم کردن قناعت مردم در اين مورد و همزمان به آن، آمادگى هاى انتخابات رياست جمهورى و برگزارى آن را ندارد.