کندز(پژواک، ١٦ سرطان ٩٢): مردم برخى ولسوالى هاى ولايت کندز ازناامنى نگران بوده و عوامل عمدۀ آنرا فعاليت مخالفان مسلح به شمول اتباع خارجى و افراد مسلح غير قانونى ميدانند، اما مسوولان امنيتى، اوضاع را در کُل آرام ميخوانند.
اخیراً تعدادى ازباشندگان ولسوالی های دشت ارچی، چهاردره وقلعه زال ازنفوذدوباره طالبان ابرازنگرانی نموده، ازمسوولان محلی ميخواهند که اين خطر را با راه اندازى عمليات منتفى نمايند.
یکتن ازموسفیدان ولسوالی چهاردره که نخواست اسمش ذکر شد، گفت : (( دوسه ماه میشه که طالبا بازپیداشدن ،شو وروزآزادانه همرای سلاح شان میگردن و ازترس کسی به دولت هم خبرداده نمیتانن.))
این متنفذ ميگويد، باآنکه طالبان مردم راآزارواذیت نمى کنند، اما همواره بانیروهای امنیتی درگیر میشوند که ادامه این حالت ، سبب میشود تاپروژه های بازسازی درین ولسوالی عملى نگردد.
او گفت که طالبان درمناطق نهرصوفی، عیسی خیل ، قتل عام ، عین المجر، دوبندی، نوآباد ودیگرساحات چهاردره گشت وگذاردارند وباگذشت هرروزبرتعدادشان افزوده میشود.
سیف الدین یکتن ازباشندگان ولسوالی دشت ارچی نيز ميگويدکه امسال بیش از۱۵۰ الی ۲۰۰ طالب ازدیگه جا ها به ارچی آمده و مايۀ نگرانى مردم شده است.
وى مى افزايد: (( ما مردم از بودن طالبا بسیارمیترسیدیم ، مگر خوشبختانه که سرکرده های شان درعملیات چند روزپیش کشته شدن.))
این باشنده میگوید، باآنکه مردم ولسوالى دشت ارچی بامسوولین محلی ونیروهای امنیتی درراستای استقرارصلح وثبات همکاراند و بر دولت لازم است که فضاى امن را به مردم فراهم کند تا مردم بخاطر آرام به زندگى خود ادامه بدهند.
اما سيدسرورحسينى مسوول مطبوعات قوماندانى امنيه كندزميگويد كه اوضاع امنيتى درمركزو ولسوالى هاى ششگانۀ اين ولايت آرام است و مردم نبايد نگران باشند.
حسينى گفت : ((هرزمانيكه براى ماازموجوديت ونفوذدوباره گروه طالبان درمركزوولسوالى هاى مربوطه اطلاع داده شود، دست بكارميشويم وازطريق فشارنظامى آنراسركوب ميكنيم .))
مسوولان محلى کندز ميگويند که اتباع چيچن، تحريک اسلامى ازبکستان و پاکستان در کنار طالبان بر ضد نيروهاى دولتى مى جنگند.
طورى که شمارى از اعضاى تحريک ازبکستان درجريان عمليات مشترک نيروهاى افغان و آيساف در ولسوالى هاى چهاردره، خان آباد و امام صاحب کشته و يا دستگير شده اند. پنج مخالف مسلح به شمول دو چيچنى در عمليات ماه جوزاى سالجارى در ولسوالى چهاردره به قتل رسيد.
مسوولان امنيتى، تحريک اسلامى ازبکستان را يکى از حاميان مهم طالبان مسلح دانسته، ميگويند که اعضاى اين تحريک، بيشتر در ولايات شمال و شمالشرق به شمول کندز فعاليت دارند.
طالبان نيز ميپذيرند که اعضاى اين تحريک با آنها مشترکاً عليه نيروهاى خارجى مى جنگند.
قوماندان نظامى تحريک ازبکستان طاهر يولداش نام داشت که چهار سال قبل در حملۀ طيارۀ بى پيلوت امريکا در وزيرستان شمالى کشته شد.
علاوه بر آن، شمارى از طالبان از پاکستان نيز به کندز مى آيند.
شيخ صدرالدين ولسوال دشت ارچى ميگويد که ده ها مخالف مسلح از پاکستان با تراشيدن ريش هاى خود،به تازگى از راه زمين وارد کندز گرديده اند که پنج تن آنها را باشندگان ولايت کندهار و بقيه را طالبان محلى تشکيل ميدهند.
ولسوال دشت ارچى مى افزايد که از جملۀ آنها يکتن به نام احمدالله، در عمليات مشترک پوليس و اردوى ملى در همکارى با نيروهاى آيساف، از پا درآمده است.
در عين حال، شماری ازباشندگان شهركندزميگويند كه اخيراً، گشت وگذار افراد مسلح غيرقانونى در شهر بیشترشده واين وضعيت خاطرات جنگهاى دهۀ ١٣٧٠ را در ذهن تازه ميکند.
به گفتۀ آنان،بيشترين اين افراد از ولسوالى خان آباد و بقيه از قريه هاى اطراف با لباس های محلی همراه باتفنگ وچانته، توسط موترهای لينی باعبورازپوسته های امنيتی مى آيند و در جاده های تكه فروشی، آهنگری ، زرگری ، رسته های چوک مركزی و ديگر محلات گشت وگذار مى کنند.
شهريان کندز ميگويند که افراد مسلح درزمان حکومت مجاهدين در دهۀ ۱۳۷۰بصورت آزاد درجاده های مزدحم شهر تردد مينمودند وهمواره درصدد بدست آوردن پول و آزار و اذيت مردم با زور تفنگ بودند.
آنان علاوه ميکنند که سال گذشته قوماندانى امنيه به پوسته های امنيتی دستورداد كه به چنين افراد مسلح اجازه ورود به شهر داده نشود،اما اينک بنابردلايل نامعلوم ، به نحوی ازمجراهای مختلف واردشهر ميشوند که مايۀ نگرانى مردم شده است.
شهريان کندز ميگويند که عمدتاً این افراد با استفاده ازسلاح دست داشته شان، سبب اخلال اوضاع امنیتی میگردند و اگر ازورود همچون افرادجلوگيری نشود،احتمال برگشت ناامنی هاى دهۀ ٧٠ را نمى توان رد کرد.
حضرت علی يكتن ازشهريان كندزبه آژانس خبرى پژواک گفت : (( ده تمامی جاده های مزدحم شهر ببینین ای مردم ایستاد استن، آیا ده ای ولایت کسی اس که از ای افراد جلوگیری کنه؟))
وى که خود را تاجر معرفی کرد، افزود که گشت وگذارافراد مسلح درجاده ها يكبارديگر روزها وسرگذشت های تلخ گذشته را در ذهن ر تازه ميكند.
به گفته اين تاجر، افرادمسلح در جنگهاى زمان حکومت مجاهدين، مردم را آزارواذیت و لت وکوب نموده و بگونه تحمیلی وادار به جنگ ودرگيری علیه جناح مخالف خود میکردند.
حاجی عبدالرسول یکتن ازدکانداران رسته سمنت فروشی شهرکندز ميگويد:(( ازچندماه میشه ای اربکی ها همراه سلاح شان ده شار پیداشده ،آزاد میگردن، هیچ کس جلوشه نمیگیره! ))
وى باآنکه از آزارواذیت این افراد درداخل شهرچیزی نگفت، اما گفت که مردم نگران اند که موجودیت چنین افراد ، روزی باعث درگيرى بين شان وقتل مردم شود.
اين دکاندار گفت: (( وختى که طرف قواره شان مى بينيم ، در دل ما ترس پيدا ميشه و سوال پيدا ميشه که چرا دولت اى قسم نفر هاى مسلح ره ده شار مى مانه.))
او علاوه ميکند که اگر چنين وضعيتى ادامه يابد، مردم نسبت به نيروهاى امنيتى بى باور مى شوند و نبايد به چنين افراد اجازۀ گشت و گذار در بين مردم را داده شود و بايد هر چه زودتر خلع سلاح شوند.
شهريان کندز ميگويند كه این گروه هاى مسلح ازسالها بدینطرف برعلاوه شهردرولسوالی های مختلف نیز دیده میشوند ودرصورتیکه از انظار پولیس دور باشند سبب آزارواذیت مردم میگردند.
به گفتۀ آنان، ازمدتى بدينسو فعاليت هاى سارقين مسلح در شهر نيز افزايش يافته که بااستفاده ازتاريكی شب دست به سرقت اموال دكانها ميزنند.
محمدعارف دكاندار بندر كابل گفت : (( سه روزقبل دوكان همسايه مرا دوزا ده وخت ادای نمازشام زدن، ده دخل هرقدر پيسۀ که بود، اوره باخود بردن.))
وى علاوه نمود که سارقین بااستفاده ازتفنگچه وبُکس پنجه و تهديد دکانداران داخل اين دکان شده بودند.اما مقام های امنيتی ميگويند كه امسال تا اندازۀ دامنۀ فعاليت افرادمسلح غير قانونى را محدود كرده اند.
اين مقامات هرچنددرموردگشت وگذارافرادمسلح غيرقانونی ارقام بدست نداده اما تصریح میدارند که باید مسوولین مرکز درخصوص خلع سلاح این افراد اقدام نمایند.
سمونوال عبادالله تلوارآمرامنيت قوماندانی امنيه كندز پذيرفت كه گشت وگذارافراد مسلح غيرقانونى نظم شهررا برهم زده وسبب اخلال اوضاع گرديده ، اما گفت:(( افرادمسلح نه تنها درکندزاست، بلکه دراکثریت ولایات ديگر نيز به نحوی گشت وگذار دارند ودولت هم ازموجودیت این گروه ها آگاه است.))
وی افزود كه بيشترين اين افراد كه درولسوالی خان آباد فعاليت دارند، بخشی ازآنان بزودى درچوكات پوليس محلی جابجا خواهند شد.
آمر امنيت میگوید که باتشکیل پولیس محلی درخان آباد که سرمنشا افرادمسلح غیرقانونى درآن ولسوالی است، گشت وگذارآنان درشهر نیز کاهش خواهد یافت .
به گفتۀ مسوولان امنيتى، فعلاً بیش از دوهزار نفر مسلح غیرقانونى در ولسوالی خان آباد وجود دارند که برخی ازآنها تهدید بزرگی برای امنیت به شمارمیروند.
اما ماه گذشته مسوولان محلى گفته بودند که به زودى ٣٠٠ پوليس محلى درين ولسوالى بخاطر تامين امنيت مستقر شده و افراد مسلح غير قانونى خلع سلاح مى شوند.
خان آباد يگانه ولسوالى است که تا حال شامل پروسۀ انتقال امنيت از نيروهاى خارجى نشده است. مسوولیت هاى امنیتی کندز در سرطان سال١٣٩١ رسماً به نیروهای امنیتی افغان محول گرديده است.
اين در حالى است که سه شب قبل يک قوماندان مسلح غير قانونى در جريان درگيرى با قوماندان ديگرى در ولسوالى خان آباد به قتل رسيد.
اين درگيرى ساعت يک و نيم شب در منطقۀ آقتاش بين افراد وابسته به نظام و محمد عمر دو قوماندان مسلح غير قانونى رُخ داد ودر اين رويداد غلام محمد از افراد محمد عمر به قتل رسيد و يکتن ديگر جراحت برداشت. درگيرى بعد از چند دقيقه پايان يافت و هر دو طرف متخاصم فرار نموده اند.
مسوولان محلى علت درگيرى را خصومت هاى ذات البينى عنوان کرده، ميگويند که آنها هيئتى را به ساحه اعزام کرده اند که موضوع را بررسى کند.
اما برخى مقامات ديگر ولسوالى خان آباد ميگويند که در اين درگيرى يکى از قوماندانان غير قانونى بنام لغرش ، جان باخته و محافظش مجروح گرديده است.
قوماندان لغرش چهار سال متوارى بود و زمانى که دو باره به محل آمد، از سوى جانب مقابل که آنها هم افراد مسلح خود سر هستند، مورد حمله قرار گرفت.
گفتنى است که در ماه سنبلۀ سال گذشته افراد مسلح غير قانونى، بر مردم ملکى در منطقۀ کنم شهر کندز شليک کرده، ١٠ تن را به قتل رسانده و هفت تن ديگر را مجروح نمودند.
مردم محل ميگفتند که اين افراد مسلح، وابسته به دو قوماندان به نام هاى قديرک و فيضک اند، که در جرايم زيادى دست دارند.
اما محمد انور جگدلک والى کندز گفته بود که آنها، نشست اضطرارى نظامى را داير نموده و بعد از بررسى رويداد، نيروهاى امنيتى را به منطقه فرستادند، تا موضوع را از نزديک بررسى نموده و حمله کنندگان را بازداشت و به چنگ قانون بسپارند.
همچنان در ماه جوزاى سالجارى يک دختر جوان در شهر کندز مورد تجاوز جنسى افراد مسلح غير قانونى قرار گرفت.
به گفتۀ پوليس، سه نفر مسلح وارد يک منزل شده و بر اين دختر ١٧ ساله تجاوز دسته جمعى نمودند.آنها پدر دختر را لت و کوب کردند و پس از انتقال دختر به بيرون از قريه او را مورد تجاوز قرار دادند.
خانواده اين دختر خواستار دستگيرى و اشد مجازات عاملان آن گرديده و رياست امور زنان و کميسيون حقوق بشر کندز نيز اين عمل را به شدت تقبيح نموده و بر مجازات عاملان آن تاکيد کرده اند.
در کنار آن، مردم شمارى از اين افراد مسلح را به حيث اربکى مى شناسند و ميگويند که اربکى ها آنها را آزار و اذيت کرده و حتى بر دختران تيزاب پاشيده اند.
در ماه قوس سال ١٣٩٠ افراد مسلح غير قانونى بر يک منزل مسکونى در منطقۀ بولک اول در مربوطات حوزۀ چهارم امنيتى شهر کندزداخل شده و بر صاحب خانه، خانم و سه دخترش تيزاب پاشيدند.
نادره گياه رييس امور زنان کندز گفته بود که افراد مسلح بر سلطان محمد، خانم و سه دخترش بنام هاى ممتاز، فرهناز و شميم که از ١٣ تا ١٨ سال داشتند و دو دختر متعلمين مکتب بودند، تيزاب پاشيدند.
به گفتۀ وى، افراد مسلح، يکماه قبل ممتاز را خواستگارى نموده بودند، اما خانواده و خود دختر رضايت نداشت و خانواده، ممتاز را به يکى از اقارب شان نامزد کرده بود.
خانم گياه ، اين عمل را جنايت بزرگ و بدترين نوع خشونت عليه زنان و دختران خوانده و خواهان بازداشت و مجازات عاملان آن گرديد.
برخى مردم تعدادى از افراد مسلح غير قانونى را بنام اربکى مى شناسند و خانوادۀ که بر آنها تيزاب پاشيده شده بود، اربکى ها را مسوول اين عمل دانسته بودند.
مردم ميگويند که اربکى ها آنان را آزار و اذيت نموده و حتى موبايل ها و پول هاى جيب آنها را با زور تفنگ ميگيرند و آنها را مجبور به ترک خانه هاى شان مينمايند.
دو سال قبل بيش از پنجاه خانوادۀ منطقۀ آقتاش ولسوالی خان آباد ادعا کرده بودند که توسط اربکی ها وادار به ترک خانه های شان شده ومنازل رهایشی آنها به قرارگاه های نظامی اربکى ها تبديل گرديده بود.
بعضى مردم اربکى ها را به حمله بر منازل و تجاوز هاى جنسى نيز نموده بودند.
اربکى به نيروى قومى گفته ميشود که بدون اخذ معاش در امنيت منطقۀ خود سهم ميگيرد، اما اين نام فعلاً به نيرويى اطلاق ميشود که در چوکات دولت رسميت ندارند و از سوى دولت بر ضد مخالفان ، تسليح، تجهيز و تمويل ميشوند.
اما مسوولان محلى کندز ميگويند که در کندز بنام اربکى ، کسى وجود ندارد ،اما افراد مسلح غير قانونى از نام هاى گوناگون بخاطر آزار و اذيت مردم استفاده ميکنند که آنها به مرور زمان خلع سلاح خواهند شد.
