جلال آباد(پژواک، ١٠ اسد ٩٢):  نورستان يک ولايت کوهستانى  است که در شمال شرق کشور موقعيت دارد وهمواره گزارشات رويداد هاى امنيتى و درگيرها از آن داده ميشود که اين وضعيت، روند معارف را در اين ولايت با چالش مواجه نموده است .
مهتاب الدين مهتاب رييس معارف اين ولايت به آژانس خبرى پژواک گفت که در ولايت نورستان ٢١١ مکتب وجود دارد که شامل دو  ليسه ، ١١٧ ابتدائيه  و ٩٢ متوسطه ميباشد.
 وى مى گويد که اين تعداد مکاتب نسبت به نفوس مردم اين ولايت کمتر است؛ اما علاوه بر آن يکتعداد مکتاتب بسته شده است .
رييس معارف مى گويد که در اين ولايت ٢٠ مدرسه دينى، دو ليسۀ مسلکى زراعت و سه دار المعلمين وجود دارد .
وى مى افزايد:(( دارالمعلمين ها و ليسه هاى مسلکى فعال است و تدريس در آن جريان دارد .))
موصوف مى گويد که تعداد شاگردان در ولايت نورستان به ٧٢٨٤٣تن ميرسد که ٤٤٢٢٠تن  آن ذکور و متباقى ٧٢٨٤٣ تن دختر ميباشد .
په گفتۀ رييس معارف،  تعداد معلمين اين ولايت به  ١٢٧٠ تن ميرسد که ١٢٠ تن آن زن است . وى گفت :(( درجمع مردان ٣٠ و در بين زنان صرف ٤ تن معلم مسلکى    ميباشد .))
وى همچنان مى گويد که در بخش تعليمات مسلکى ١٩٠ تن استاد دارد که در جمع آنها ١٢ تن زن است .
 مشکلات و پيشرفت ها :
مهتاب الدين مهتاب رييس معارف نورستان مى گويد که يکتعداد پيشرفت در بخش معارف چون اعمارمکاتب جديد و فعال شدن دارالمعلمين ها بعد از ايجاد حکومت حامدکرزى در اين ولايت صورت گرفته ؛ اما هنوز هم با مشکلات زياد مواجه است .
وى مى گويد مشکل بزرگ که در نورستان با آن مواجه است . مسدود شدن يکتعداد مکاتب ميباشد .
 وى مى گويد:(( درحدود ٣٥ مکاتب هم اکنون به علت نا امنى ها مسدود شده است .))
نامبرده  مى گويد که تاکنون براى ٥٦ مکاتب تعمير اعمار شده که بخش از آن نيمه تخريب شده ؛ اما مشکل نبود سرپناه تمام مکاتب وجود دارد.
وى از ادارۀ مرکزى خواست :(( ما  ميدان هاى سپورتى و چيزهاى ديگر نمى خواهيم ، فقط خواهان اعمار ساختمان هاى مکاتب هستيم .))
وى مى گويد که اکثراً اين مکاتب در زمان حوادث طبيعى به علت نداشتن سرپناه مسدود و تعطيل ميشود.
وى همچنان مى گويد که با نبود کتب مواجه است ، دراکثريت مکاتب کتب درسى ندارد که اين يک مشکل بزرگ تعليمى آنها شمرده ميشود .
رييس معارف نبود معلمين مسلکى يکى از مشکلات ديگر اين ولايت خواند و گفت که تاکنون چند معلم مشخص مسلکى وجود دارند .
مردم :
باشندگان ولايت نورستان از روند جارى معارف اين ولايت ناراض اند و مى گويند که  ٥٠ درصدمکاتب اين ولاست مسدود شده و متباقى نيز فقط بنام است .
شوکت خان باشنده ولسوالى نورگرام  به آژانس پژواک گفت که در اين ولسوالى تنها چند باب مکتب وجود دارد که فعال و متباقى آن مسدود گرديده است .
وى  مى گويد ، سال سوم است که مکاتب فعال کتب درسى را  دريافت نکرده و امور تعليمى بدون کتب به پيش ميرود. وى مى گويد که مکاتب زياد نيز وجود دارد که نصاب جديد تعليمى دريافت نکرده است .
 قاضى عنايت الله مذهبيار رييس شوراى ولايتى به آژانس پژواک گفت که تنها مکاتب پارون و ولسوالى نورگرام فعاليت دارد و در ولسوالى هاى ديگر مسدود شده است .
وى مى گويد ، مکاتب که بسته نشده ، معلمين و شاگردان به علت ترس از مخالفين مسلح  حاضر نميشوند .
مذهبيار گفت: ((تامين امنيت از همه کارهاى ديگر مهم است  و رشد معارف نيز با وضعيت امنيتى ارتباط دارد .))
زرداد باشندۀ پارون مرکز ولايت نورستان به آژانس پژواک گفت که دو پسرش شاگردان ليسۀ مرکزى ميباشد ؛ اما روند تعليمى  اين ليسه نسبت به جاهاى ديگر بسيار ضعيف است .
وى مى گويد که اکثراً معلمين به وقت معين حاضر نميشوند .
معلمين و متعلمين :
نعمت الرحمن باشندۀ ولسوالى دواب که اکنون کارمند يکى از هوتل ها در شهر جلال آباد است، به آژانس خبرى پژواک گفت که ولسوالى خود را به علت مسدود شدن مکاتب ترک کرده است.
وى گفت :(( از تعليم و مکتب محروم شدم ، زيراکه معلمين نبود و مکتب مسدود شده بود و اکنون يک پوسته مخالفين مسلح در مکتب ما قرار دارد .))
قريب الله يکى از معلمين اين ولايت مى گويد که مشکلات زياد در نورستان وجود دارد و هنوز هم کتاب هاى نصاب تعليمى کهنه در اين ولايت تدريس ميشود .
قريب الله مى گويد :(( معلمين اکثريت مکاتب صرف تا صنف ششم درس خوانده و براى معاش وظيفه گرفته است.))
عثمان باشندۀ ولسوالى برگمتال نيز بر دولت انتقاد کرد که تمام جوان نورستان در بى سوادى بزرگ شد و دولت دربخش تعليم آنها هيچ کار را انجام نداد .
موصوف مى گويد که در ولسوالى آنها درحدود هشت باب مکتب مسدود شده است .
روشنفکران منطقه :
صحاب انور معاون اتحاديۀ جوانان نورستان به آژانس پژواک گفت که باشندگان نورستان بايد حق تعليم خود را از دولت بخواهد .
وى افزود :(( حق گرفته ميشود ، داده نميشود .))
وى گفت اگر نورستانى ها بلند شوند ، از دولت حق تعليم خود را بخواهد و ازمکاتب خود نگهدارى نمايند، پس هيچ وقت همچو مشکل ايجاد نميشود و اگر تمام مکاتب همچو مسدود بمانند، پس دور نيست که تمام نسل جوان نورستان بى تعليم خواهند ماند .
غيوريک تن از آگاهان امور تعليمى به آژانس پژواک گفت که بايد يک نظم و ديسپلين خاص وجود داشته باشد.
وى همچنان مى گويدکه دولت بايد دربخش تهيۀ کُتب و مواد درسى کمک نموده و مکاتب مسدود شده دوباره باز نمايد .