کابل (پژواک، ۳۱ اسد ۹۸): شهروندان و نهادهای ناظر بر انتخابات، گرفتن عکس زنان را توسط دستگاه­های بایومتریک در روز رای­دهی، یک اقدام غیرمسلکی خوانده، می گویند که تصمیم اتخاذ شده، بالای مشارکت زنان در انتخابات تاثیر منفی می­گذارد.
این در حالی است که کمیسیون مستقل انتخابات، دو روز قبل در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که گرفتن عکس زنان توسط دستگاه­های بایومتریک در روز رای­دهی، اجباری بوده و یکی از شرایط رای­دهی به شمار می­رود.
قابل ذکر است که گرفتن عکس در انتخابات ولسی جرگه سال­گذشته، به خاطر سنتی بودن جامعه اختیاری بود.
در فیصله نامه کمیسیون مستقل انتخابات که یک کاپی آن در اختیار پژواک قرار گرفته، آمده است که با توجه به عرف و عنعنات جامعه و فراهم شدن زمینه برای اشتراک هرچه بیشتر زنان در انتخابات، گرفتن عکس رای دهندگان زن در روز انتخابات اختیاری است؛ اما از جمله هفت کمیشنر این کمیسیون، دو تن شان آن را تائید کرده اند و متباقى بالاى اجبارى بودن عکس تاکيد کرده اند.
شماری از شهروندان کابل، می گویند که این تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات، بالای حضور زنان در انتخابات ریاست جمهوری تاثیر منفی می­گذارد.
فرشته عزیزی یکی از شهروندان کابل، به پژواک گفت که در بعضی ولایات به خاطر فرهنگ و عنعنات حاکم در جامعه، فاميل ها به خانم­ها اجازه گرفتن تذکره تابعیت و پاسپورت را به دلیل اینکه در آن عکس شان نصب می­شود، نمی­دهند.
وی افزود: «زمانی که مردهای خانواده اجازۀ گرفتن تذکره تابعیت و پاسپورت را بر زنان نمی­دهند، فکر نکنم به خاطر استفاده یک رای، اجازه بدهند که عکس خانم شان گرفته شود.»
شمس الله باشنده شهر کابل، با انتقاد از تصمیم اخیر کمیسیون مستقل انتخابات، افزود: «امکان دارد که در بعضی ولسوالی­ها به دلیل فرهنگ حاکم در جامعه و گرفتن عکس خانم­ها، به آنها اجازه شرکت در انتخابات و رای­دهی داده نشود، که این کار حضور زنان را در انتخابات کاهش می­دهد.»
از سوی دیگر، نهادهای ناظر بر انتخابات، می گویند که اجباری شدن عکس خانم ها، در روز رای دهی، مشارکت زنان را در انتخابات کمرنگ می­سازد.
یوسف رشید رئیس اجرایی موسسه انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا)، اجباری شدن عکس خانم­ها را در روز رای­دهی، یک تصمیم ناوقت خوانده، گفت که در زمان محدودی که به برگزاری انتخابات باقی مانده است، این تصمیم نتیجه مثبت در پی نخواهد داشت.
به گفته وی، امکان دارد که در بعضی مناطق افغانستان، به دلیل سنتی بودن جامعه، حضور زنان در انتخابات کمرنگ شود.
موصوف افزود: «با آن­هم فرصت وجود دارد و کاندیدانی که فکر می­کنند که مشارکت خانم­ها در بعضی مناطق پائین می آید، باید با مردم محل، کمپاینرهای شان تفهیم کنند تا در مشارکت زنان تاثیر منفی نگذارد.»
همچنان حبیب الله شینواری، مسئول برنامه­های دیده بان انتخابات و شفافیت افغانستان یا (ایتوا)، با انتقاد از گرفتن عکس خانم های رای دهنده در روز انتخابات، علاوه کرد: «شناختی که از جامعه خود داریم، هیچ­گاه خانم­ها در ولایات پکتیا، خوست، فراه، نیمروز و ... اجازه گرفتن عکس را نمی­دهند.»
شینواری، با انتقاد از اعضای کمیسیون مستقل انتخابات، گفت که تخنیک های مسلکی را بلد نیستند؛ اما با توجه به سنتی بودن جامعه، تصمیم اخیر کمیسیون، بالای مشارکت خانم­ها تاثیر منفی را برجا می­گذارد.
او تصریح کرد: «از ناظرین و مشاهدین خود در ولایات پرسیدیم، آن­ها گفتند که اکثریت خانم ها قبول ندارند که عکس شان گرفته شود.»
همچنان نظرخواهى که از سوى آژانس خبرى پژواک در فيسبوک صورت گرفته، نشان ميدهد که ٥٨ درصد اشتراک کنندگان، مخالف اين تصميم کميسيون هستند.
اما ذبیح الله سادات سرپرست دفتر سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات، به پژواک گفت که گرفتن عکس زنان به گونه اجباری در روز رای­دهی، در مشوره با نهادهای مدنی و نهادهای ناظر بر انتخابات اتخاذ گردیده است.
وی، با اشاره به استفاده هزاران رای خیالی به نام خانم­ها در انتخابات­های گذشته، گفت که به خاطر شفافیت و جلوگیری از تقلب، گرفتن عکس زنان در روز رای دهی اجباری شده است.
موصوف افزود: «تصاویر توسط قشر اناث در مراکز رای دهی، گرفته می­شود و آن نزد ما محرم است و هیچ شخص دیگر به تصاویر گرفته شده از خانم ها، دسترسی نمی­داشته باشد.»
سادات، از نهادهای ناظر بر انتخابات، نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و شهروندان کشور، خواست که به خاطر مشارکت بیشتر زنان در انتخابات پیش­رو، تلاش کنند.