کابل(پژواک، ٢٠جدی ۹۷): سید نورالله جلیلی نامزد انتخابات ریاست جمهوری، حکومت وحدت ملی را در تامین امنیت و برقراری صلح ناکام خوانده، می گوید که برای عملی شدن این دو نیاز، اقدام به خروج نیروهای خارجی و تعدیل قانون اساسی می کند.
ناکامی حکومت در بخش های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نفاق افگنی میان اقوام، عدم اراده قاطع حکومت برای تامین صلح و ثبات و مبارزه با فساد از دیگر نگرانی های سید نورالله جلیلی یکی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۸ می باشد.
سید نور الله جلیلی در سال ۱۳۵۲ در ولایت ننگرهار زاده شده و از پوهنتون طبی کابل فارغ می باشد و از ۱۸ سال به این سو مصروف فعالیت های تجارتی در کشور می باشد.
وی که دلیل نامزدی اش در انتخابات ریاست جمهوری را خدمت به کشور و بیرون رفت از بحران عنوان می کند، می گوید که آوردن اصلاحات و صلح از اولویت های کاری اش در حکومتی که تشکیل می دهد، می باشد.
موصوف افزود که برای تحقق صلح حاضر است به خروج نیروهای خارجی و تعدیل قانون اساسی اقدام کند.
تشکیل تکت انتخاباتی و آمادگی ها برای انتخابات ریاست جمهوری
جلیلی که بسته معلوماتی شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۸ را، از کمیسیون مستقل انتخابات دریافت کرده، امروز رسماً با مراجعه در کمیسیون مستقل انتخابات ثبت نام کرد، با اشاره به تکت انتخاباتی اش گفت که تیمش متشکل از دو معاون می باشد.
به گفته او، در این تکت داکتر خلیل رومان به حیث معاون اول و داکتر چراغ علی چراغ به عنوان معاون دوم حضور دارند که یکی از معیارها برای انتخاب افراد یادشده در این تکت پاکی، شخصیت اجتماعی و اکادمیک آنان می باشد.
وی افزود به این باور نیست که معاونینش بانک رای داشته باشند، شخصیت پاک و اکادمیک آنان خود بانک رای است و این تیم می تواند در آینده به مردم مصدر خدمت شود.
موصوف علاوه کرد: «همین که دستان هر دو معاونم به خون ملت آغشته نیست و در جنگ های داخلی و فساد دخیل نیستند، کفایت می کند.»
پُست ریاست اجرایی
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری، موجودیت ریاست اجرایی را خلاف قانون اساسی دانسته می افزاید که ریاست اجرایی بنابر بعضی محلوظات سیاسی ایجاد شده است.
وی افزود که پست ریاست اجرایی در خط مش آنان جا ندارد و تمامی ادارات موازی که در جریان پنج سال و یا پیش از آن در مغایرت به قانون اساسی ایجاد شده است، از بین خواهد رفت.
او، فعالیت ریاست اجرایی را در پنج سال اخیر خلاف قانون دانسته، می گوید، هر تصمیمی که گرفته شده از اعتبار قانونی ساقط می باشد.
پُست نخست وزیری(صدراعظم)
سید نور الله جلیلی در پاسخ به این که با طرح پیشنهادی حزب جمعیت که ایجاد پست صدراعظمی می باشد، موافق است یا خیر؟ گفت: «من مخالف تغییر نظام نیستم و از نظام فعلی هم پیشتبانی نمی کنم، چون نظام کنونی شبه نظام شاهی است تا مردم سالار.»
وی افزود که تعیین نظام وظیفه یک شخص یا گروه نیست، تغییر نظام بستگی به ملت دارد و این ملت است که برای بهبود وضعیت کنونی و رویکرد حکومت دیکتاتور به حکومت خدمتگذار تصمیم می گیرد.
موصوف علاوه کرد: «در نظام کنونی حکومت بادار و مردم نوکر است و چنین وضعیت برای من قابل قبول نیست، من نظامی می خواهم که حکومت نوکر و مردم بادار باشند.»
وی گفت، با وجود مشکلات قانونی که عامل آن حکومت فعلی است، ولسی جرگه، وزرا را سلب صلاحیت می کند، اما رییس جمهور آنان را سرپرست برای سال ها نگاه می کند، این وضعیت بیانگر دیکتاتوری و نقص صریح قانون اساسی است و مردم هرگز خود با نظامی که در آن حضور ندارند، رای نخواهند داد.
وی در ادامه افزود، مهم این است که مردم در نظام دخیل باشند و رای گیری و تعیین نظام به دست مردم باشد و در حال حاضر مردم ناامید شده اند و خود را مشمول نظام نمی دانند.
به گفته او، در حالی که بیش از ۵۰ درصد خاک کشور به دست مخالفین مسلح قرار دارد، اما آنان در نظام دخیل نیستند و کسانی هم که در نظام استند، ناراض اند.
او گفت، اینکه جمعیت اسلامی یا ائتلاف ملی خواستار تغییر نظام است، این حق شان است، اما باید پس از برنده شدن و تشکیل حکومت شان این کار را از مجرای قانونی انجام دهند.
کارکرد حکومت وحدت ملی
جلیلی حکومت کنونی به رهبری محمد اشرف غنی را یک حکومت ناکام در تاریخ افغانستان عنوان کرده گفت که این حکومت در حال حاضر از لحاظ اقتصادی، سیاسی و امنیتی در بدترین وضعیت قرار دارد.
موصوف سقوط ولایت کندز، غزنی و فراه را به دست طالبان از ناتوانی های امنیتی حکومت وحدت ملی خوانده، گفت: «ما شاهد بودیم در کنار این که حکومت وحدت ملی نتوانست ساحات دست داشته شان را حفظ کند، قسمت زیاد از ساحات تحت کنترول را از دست داده و هیچ کاری در بازپس گیری آن انجام نداده است.»
وی، حکومت وحدت ملی را متهم به زمینه سازی فرار جوانان به خارج از کشور کرده، گفت که در این مدت هزاران جوان به دلیل سیاست های نادرست حکومت از کشور فرار کرده و حتی در بحرها غرق شدند.
وی همچنان گفت که حکومت وحدت ملی با دوره کرزی تفاوت خاص ندارد، همه چهره های تکراری از یک وزارت به وزارت دیگر از یک ماموریت به ماموریت دیگر تبدیل شده اند.
سیاست خارجی با کشورهای همسایه و جهان
جلیلی گفت که درسیاست و روابط خارجی با کشورهای منطقه و جهان منافع علیای کشور و مردم را در نظر می گیرد و از سایر کشورها به خصوص کشورهای همسایه می خواهد که به منافع افغانستان احترام بگذارند.
او گفت که متاسفانه حکومت تا اکنون نتوانسته یک سیاست خارجی مشخص داشته باشد، حکومت های افغانستان همیشه کشور هسمایه را فدای منافع کشور های سومی ساخته اند.
وی در ادامه گفت که تعلقات خوب با همسايه، نه تنها باعث صلح و رفاه زندگى مردم می گردد، بلکه سهولت هاى بيشترى در بخش امور تجارى نيز فراهم مى شود.
او خاطرنشان کرد که در صورت برنده شدن، روابط خوبی را با همسایه تامین می کند و هرگز اجازه نمی دهد تا کشور سومی باعث تیره گی روابط میان افغانستان و کشورهای هسمایه گردد.
موصوف افزود: «متاسفانه خواسته و ناخواسته همسایه های خود را مجبور کردیم، تا با ما دشمنی کنند، ما از دشمنی هر کس نجات یافته می توانم، اما از دشمنی همسایه نجات یافته نمی توانم و منافع کشورهای سومی ارزش آن را ندارد تا با همسایه خود دشمن شویم و یکی از سیاست های ما ایجاد روابط نیک و حسنه با کشورهای همسایه خواهد بود.»
به باور وی، ارزش موقعیت افغانستان به کشورهای همسایه باید نشان داده شود و این که نيازهاى آنان وقتى برآورده می شود که در اين جا امنيت وجود داشته باشد، بايد به کشورهاى همسايه تشريح شود که افغانستان ضعيف به نفع آن ها نيست، بلکه افغانستان نيرومند، با ثبات و خودکفا به نفع آن ها می باشد.
به گفتۀ وی، افغانستان می تواند روابط خود را با همسایه ها با توجه به حقوق برابر و احترام متقابل تعیین کند.
اصلاحات در کمیسیون های انتخاباتی
جلیلی، با انتقاد از کارکرد ضعیف کمیسیون مستقل انتخابات در برگزاری انتخابات ولسی جرگه، گفت که برکناری اعضای راه حل نمی باشد، چون اکثر نهادهای کشوربه شمول کمیسیون های انتخاباتی جوان اند و تا زمان رسیدن به پختگی مشکلات موجود می باشد، اما بهتر آن خواهد بود که به جای انتقاد و آوردن فشار از آنان حمایت شود، تا تحت تاثیر ارگ و سپیدار قرار نگیرند.
وی از مردم خواست تا کمیسیون های انتخاباتی را حمایت کنند، تا آنان متیقن شوند که یک کتله عظیم مردم پشت سر آنان قرار دارد وبتوانند در برابر فساد و فشار حکومت مقاومت کنند.
وی، برگزاری انتخابات ریاست جهموری را یک کار مشکل خوانده گفت که اعضای کمیسیون های انتخاباتی، سرنوشت مردم افغانستان را رقم می زند و در تصامیم شان مسایل سیاسی، مذهبی، قومی، نژادی و سمتی را در نظر نگیرند و به منافع افرادی که به دستور بیگانگان فعالیت می کنند، کار نکنند و در حق مردم افغانستان جفا نکنند و حق را به حقدار بسپارند.
خروج نیروهای خارجی
جلیلی، خروج نیروهای خارجی را مبنی بر تامین صلح و ثبات مهم خوانده، گفت در صورتی که با خروج نیروهای خارجی صلح تامین می شود، بهتر است برای خروج آنان تقویم قانونمند مشخص شود.
او افزود که مساعدت خارجى ها در ۱۷ سال گذشته جهت تجهيز اردوى ملى افغانستان، قناعت بخش نیست و نیاز است، تا کشورهای کمک کننده تجهیزات پیشرفته تری را در اخیتار نیروهای امنیتی افغان قرار دهند.
وى با بیان این که اگر درانتخابات پيروز شود، حکومت وى تعهد محو فساد ادارى در برابر کمک هاى جامعۀ جهانى را اجرا خواهد کرد، گفت: «به جهانيان نشان مى دهم که فساد در افغانستان وجود ندارد و کمک هاى آنان بیجا نمى رود.»
پروسه صلح
جلیلی، تامین صلح را یکی از خواسته های اساسی مردم افغانستان دانسته، افزود: «در صورت پیروزی یکی از تلاش های ما این خواهد بود که صلح را به کشور برگردانیم، یکی از ویژگی تیم ما این است که هیچ وقت در جنگ دخیل نبوده و با این رویکرد می شود، به صلح دست یافت.»
وی گفت که یکی از اولویت کاری اش در صورت برنده شدن توجه به صلح می باشد و به منطق «امارت اسلامی» گوش می دهد و به خواسته های آنان مطابق قانون لبیک می گوید.
به گفته او، همه افغان ها مسوولیت دارند که جنگ را به نسل های بعدی به میراث نگذارند، صلح در وجود همین نسل که جنگ را آغاز کرده، باید پایان یابد، این کار نا ممکن نیست منطق سیاسی ضرورت دارد و باید زبان مشترک جستجو شود.
به باور جلیلی، در این جنگ هیچ کس غالب و یا مغلوب نخواهد شد و در صورتی که طالبان تعدیل قانون اساسی را بخواهند در مشوره به مردم می پذیرد، چون قانون اساسی خط سرخ نیست که از لوح محفوظ آمده باشد.
وی در ادامه گفت: «برای صلح حاضریم قانون اساسی را تغییر بدهیم و مطابق خواسته مردم و طالبان قانون اساسی تعدیل خواهد شد، و از آن قانون خواهیم ساخت که همه مردم در آن خود را ببیند.»
وی همچنان خاطر نشان کرد که برای تحقق صلح که آرمان دیرینه مردم است، حتی خروج نیروهای خارجی را نیز می پذیرد.
ائتلاف با سایر تکت های انتخاباتی
جلیلی، در پاسخ به اینکه آیا تصمیم دارد در آینده با کدام تکت انتخاباتی دیگر ایتلاف کند یا خیر؟ گفت: «مردم مرا انتخاب کرده اند، تا خود را نامزد ریاست جمهوری نمایم و این تصمیم را نیز مردم خواهند گرفت که کی ها درتیم ما باشند و کی ها نباشند، با کی ها یکجا شویم وبا کی ها نشویم.»
وی گفت: «ما به تکت های یکجا نخواهیم شد که دست شان در خون ملت آغشته است، بر ادامه جنگ تاکید دارند و در فساد دخیل اند.»
به گفته او، هر تیمی که خواستار تغییر وضعیت و تحقق صلح باشد، می تواند با تیم آنان یکجا شود و تیم شان با تکت های ائتلاف نخواهد کرد که خود را بانک رای می خوانند و صرف برای معامله گری وارد رقابت سیاسی شده اند.
به باور وی، اکثریت کسانی که خود را نامزد کرده اند و یا در یکی از تیم ها به حیث معاون می باشند، در جریان ۱۸ سال به صلح کار نکرده اند، چطور می شود برای ادامه جنگ با آنان یکجا شوند.
او گفت: "ما آمده ایم تا دَین خود را در مقابل مادر وطن ادا کنیم، به خاطر این نیامده ایم که بالای مردم حکومت کنیم، ما می خواهم قدرت در دست مردم باشد و تصمیم گیرنده نیز خود مردم باشند.»
نقش امریکا در تعیین رئییس جمهور
وی آوازه های را که گویا امریکا در تعیین رییس جمهور افغانستان نقش اساسی دارد، رد کرد و گفت که این پروپاگاندا است که برخی حلقات سیاسی این موضع را دامن می زنند که گویا رییس جمهور افغانستان توسط امریکایی ها تعیین می شود و مردم را فریب می دهند و باعث مغشوش شدن اذهان عامه می شوند.
او می افزاید: «تمامی مسایل انتخاباتی توسط خود افغان ها پیش برده می شود و امریکا اصلاً نقش ندارد، اگر تقلب و یا تخطی می کنیم مشکلات بر می گردد به خود افغان ها، اما هیچ کشور در تعیین زعیم آینده افغانستان جز مردم نقش نخواهد داشت.»
به باور وی، یک تعداد حلقات و سیاسیون وابسته به امریکا شایعاتی را به راه می اندازند که نماینده امریکا، انگلیس یا کشوری دیگری است و با این رویکرد مردم را فریب می دهد، تا ناچار شوند از او حمایت کنند.
او گفت: «از تمام مردم می خواهم، فریب چنین پروپاگاندا را نخورند و رای خود را مسوولانه استفاده کنند و نباید همانند گذشته با چشمان پت رای دهند که روز بعدش از انتخابش پشیمان شود، این رای است که سرنوشت افغان ها را تعیین می کند و باید خیلی محتاطانه آن را استفاده کرد.»
موصوف افزود، هنوزهم کسانی به این عقیده اند که یک رای آنان در انتخابات نقش ندارد، اما یک رای می تواند سرنوشت ملت را تغییر دهد و باید از آن استفاده درست صورت گیرد.
وی از مردم خواست تا پشت چهره های تکراری و تاریخ زده نروند و چهره های جدید را انتخاب کنند.
