هرات (پژواک، ٢٦ جوزا ٩٢):مسوولين معارف هرات مى گويند که روند معارف در اين ولايت به خوبى به پيش ميرود و تاکنون درمقابل آن کدام مشکل وجود ندارد .
عبدالبصير اروين طاهرى رييس معارف هرات مى گويد که روند تعليمى در مرکز ولسوالى هاى اين ولايت به خوبى به پيش ميرود .
وى مى افزايد که مردم با آنها همکارى مى نمايند و حتى در مناطق که مشکلات امنيتى نيز موجود است ، اما در مقابل مکاتب موانع وجود ندارد .
به گفتۀ موصوف، اکنون ٧٩١ باب مکتب در مرکز و ولسوالى هاى اين ولايت فعال است وهشت ونيم صد هزار شاگرد که نيمه آنها دختران تشکيل کرده ، مصروف فراگيرى تعليم در آن است .
به گفتۀ وى، در سال ( ١٣٩٢)هشت صد هزار شاگرد جديد الشمول دارد که با پروسۀ صلح يکجا شده است .
طاهرى مى گويد که اکنون ٢٣٧ باب ليسه، ٣٠٠ متوسطه و متباقى آن مکاتب ابتدايه ميباشد .
محمدمعين صبور مسوول مطبوعاتى رياست معارف گفت که اکنون درحدود هزار صنف مدارس دينى وجود دارد که در تشکيل شوراى علماى تنظيم گرديده است .
وى افزود که مدارس دينى در يکتعداد مساجد وجود دارد که عالمان محلى امور تدريسى براى طالبان خود به شکل عنعنوى پيش ميبرند ؛ اما دولت امتياز رسمى صنف در چوکات مدارس دينى به آن داده است ، تا طالبان بعد از فراغت يک سند براى اجراى وظيفه در دست داشته باشد .
اما در ولايت هرات ١٩٠٠ طالب العلم در ٨ مدرس دينى بزرگ تنظيم شده که تعداد شاگردان آن به ٢٣ هزار تن که ٥ هزار آن دختر است ، ميرسد .
رييس معارف هرات مى گويد که در اين ولايت همچنان ١٥ باب مکتب خصوصى فعال گرديده که به شمول دختران هشت هزار شاگرد دارد .
وى افزود که در تشکيل رياست معارف هرات ١٢ هزار معلم رسمى و تا ٣٠٠ تن معلم قرار دادى توظيف گرديده است .
رييس معارف گفت که ٧٠ درصد معلمين اين ولايت به اساس اصلاحات ادارى گماشته شدند.
طاهرى گفت که پنج صد باب کورس تحت نظارت اين اداره در مرکز و ولسوالى ها فعاليت دارد که هزاران تن شاگرد مصروف خواند زبان هاى انگليسى، عربى، جرمنى ، پشتو، اردو وهمچنان تجويد قرآن کريم و همچو علوم مختلف در آن ميباشند .
رييس معارف گفت که علاوه بر مکاتب ، يک پوهنتون دولتى و بيشتر از ده موسسۀ تحصيلات عالى خصوصى در اين ولايت فعاليت دارد .
وى مى افزايد که درحدود بيست هزار محصل مصروف فراگيرى تحصيل در موسسات تحصيلات عالى الغياث ،جامى، آسيا غالب، انصارى، هلال افغان، خواجه عبدالله انصارى، فخر العلوم و اشراق ميباشند و در پوهنځى هاى حقوق و علوم سياسى، شرعيات ، کمپيوتر، ساينس ، طب و انجنيرى درس ميخوانند .
وى مى گويد که پوهنتون دولتى هرات اکنون ده پوهنځى دارد که عبارت است از طب، انجينرى، حقوق ، اقتصاد، تعليم و تربيه، ژورناليزم، ادبيات، شرعيات و کمپيوتر ساينس که تعداد محصلين آن بيشتر از ١٠ هزار تن ميباشد .
رييس معارفت هرات مى گويد که محصلين ولايات مختلف افغانستان، به شمول ذکور و اناث مصروف تحصيل در اين پوهنتون است که يک ليليه مخصوص دختران نيز در آن موجود است و اکنون ٣٠٠ محصل در آن سکونت دارد.
مولوى خدايداد صالح رييس پوهنتون هرات به آژانس خبرى پژواک گفت که تاکنون بيشتر از پنج ميليون دالر در بخش اعمار پوهنتون هرات مصرف کرده که از سوى تجار ملى داده شده است .
به گفتۀ وى، در اين پوهنتون سه و نيم هزار دختر و ٦ هزار پسر مصروف فراگيرى تحصيلات عالى ميباشد .
صالح افزود که امسال ١٤٠٠ تن شاگرد از صنوف ١٤ و ١٦ از تحصيلات عالى دينى در پوهنځى هاى شرعيات فارغ کرده که ٩٠٠ تن آن زنان بود .
رييس پوهنتون گفت که پوهنتون هرات علاوه بر ايجاد یک کتابخانه الکترونيکى خود توانسته است که استادان خود علاوه بر پوهنتون هاى امريکا و ايتاليا با کتابخانه هاى ساير کشورها نيز وصل نماييد که در زمان نياز از آن استفاده کرده ميتوانند .
مشکلات و پيشرفت ها :
رييس معارف هرات مى گويد که به سطح ولايت حتى يک باب مکتب ندارد که از اثر نا امنى ها مسدود شده باشد و نه هم کدام موانع و تهديد در مقابل روند معارف وجود دارد .
وى مى گويد که ٤٢٧ باب تعمير مکتب آعمار شده و کارهاى اعمار ٣٥ باب ديگر جريان دارد که در آينده نزديک تکميل خواهد شد .
٫موصوف مى افزايد که اين پروژه ها به هزينه بودجۀ انکشافى رياست معارف، يونيسف، گروهى باسازى ولايتى هرات ( پى ار تى ) و تجار ملى تطبيق گرديده است .
طاهرى مى گويد که علاوه بر آن تاهنوز هم ٣٦٤ باب مکتب هرات تعمير ندارد و شاگردان آن امور تدريسى خود در خيمه ها، خانه هاى کرايى و زير اسمان کبود به پيش ميبرند .
موصوف مى گويد که نبود معلمين مسلکى يکى از مشکلات ديگر آنها است .
ارباب گل آغا يکى از اعضاى شوراى مردم ولسوالى غوريان گفت که در منطقه آنها معملين نيز موجود است که تاکنون اسناد فراغت صنف ١٢ ندارد .
محمدمعين سخنگوى رياست معارف هرات اين مشکل را تاييد کرد و مى گويد که طريقه ريفورم براى حل اين مشکل به راه انداخته است .
وى مى افزايد که اين مشکل در شهر و ولسوالى هاى نزديک صد در صد حل است و در ولسوالى هاى دور دست اين ولايت نيز به شکل تدريجى از بين خواهد رفت .
وى مى گويد که تعداد جوانان باسواد در هرات زياد است ؛ اما تاکنون ١٥ مرکز تربيه معلم تاهنوز هم باز است که در حدود ٩٠٠ معلم داخل خدمت ، مصروف تعليمات مسلکى در آن ميباشند.
مشکل ديگر که در معارف هرات موجود است، نبود تدريس به زبان مادرى مى باشد
غلام قادر رحيمى رييس کميسيون حقوق بشر نيز انتقاد کرد که تاکنون نيز زمينه تدريس به زبان پشتو ، براى ساکنان پشتون در هرات مساعد نشده است .
وى مى گويد که تعليم به زبان مادرى حق طبيعى هر طفل ميباشد، اما مسوولين هرات تا هنوز هم اين حق به اطفال اين ولايت نداده است .
مردم :
سيد ولى باشندۀ شهر هرات از روند معارف اين ولايت راضى است و مى گويد که دو دخترش امسال از ليسۀ مهرى هروى به درجه هاى خوب فارغ گرديد که هر دو آن به پوهنځى هاى حقوق و انجينرى پوهنتون هرات راه يافته است .
اما عبدالغنى باشنده زيرکو ولسوالى شيندند بر رياست معارف انتقاد کرد و گفت که تنها دروازه هاى مکتب باز است؛ اما معلمين آن به وقت حاضرى نمى دهند .
وى گفت، ارزو دارد ، تا مسوولين رياست معارف ، جهت بهبود روند معارف از مکاتب ولسوالى شيندند ديدار نمايند .
همچنان سهار گل يکى از نمايندگان کوچى هاى ولسوالى ادرسکن از مشکلات موجود فرا راه تعليم اطفال شان به آژانس پژواک شکايت کرد.
وى افزود که مسوولين معارف پنج سال قبل وعده سپرده بود که مکاتب همراه برايشان ايجاد مى نمايند؛ اما اين وعده تاکنون عملى نشده .
محى الدين نورى سخنگوى والى هرات اين پشنهاد را به جا خواند؛ اما افزود که تاکنون عملاً همچو يک عريضه را دريافت نکرده و درصورت خواست کوچى ها، امکانات تدريسى براى آنها فراهم خواهد کرد.
متعلمين و معلمين :
نيلوفر متعلم صنف ١١ مکتب مهرى هروى هرات به آژانس پژواک گفت که سيستم درسى آنها نسبت به قبل بهتر گرديده ، معلمين مسلکى و درس منظم نيز دارد ؛ اما نبود معلم براى تدريس مضمون پشتو از مشکل بزرگ خود خواند .
وى مى گويد، معلم که مسووليت تدريس مضمون پشتو آنها را برعهده دارد، نه پشتون است و نه هم در اين بخش تحصيلات عالى دارد .
وى مى گويد:(( خودم پشتون هستم، تا يک حد مشکل خود حل کرده ميتوانيم؛اما شاگردان ديگر نمى فهمند و اکثراً ساعت پشتو ما خالى ميباشد.))
شيرگل يکى از شاگردان مکتب چهارمحل شيندند مى گويد که تمامى باشندگان اين منطقه پشتون است؛ اما زبان تدريسى مکاتب آنها درى ميباشد .
وى مى گويد که يک برادرزاده اش مکاتب را بخاطرې ترک کرد که وى پشتون بود و درى را ياد نداشت .
محمدعارف عرفان يکى از معملين منطقه مسلخ شهر هرات از وجود همچو مشکل شکايت کرد و گفت که تدريس مضمون پشتو از سوى درى زبان ها تدريس ميشود .
عرفان افزود، اگر معلم معنى کدام کلمه را ياد داشته نباشد، پس آن را از طريق تيلفيون از کدام کسى د يگر ميگيرد و بعداً به شاگرد جواب ميدهد .
روشنفکران منطقه :
داکتر پاينده باشندۀ هرات به آژانس پژواک گفت که شمارى از مسوولين معارفت هرات در فساد و بد اخلاقي دخيل اند.
وى مى گويد ، مردم هرات از بد اخلاقى، فساد و استفاده نادرست بعضى مامورين اين رياست تنگ آمده اند .
وى از اداره مرکزى خواست ، تا يک تغييرات عميق در رياست معارف هرات به وجود بياورند .
پاينده همچنان گفت که تظاهرات مردم نمونه هاى خوب فساد اخلاقى در رياست معارف هرات ميباشد .
تورمحمدظريفى عضوى شوراى ولايتى نيز اين مشکل را مى پذيرد و مى گويد در مورد شکايت مردم را به مسوولين رسانده است .
ظريفى بر رياست و وزارت معارف انتقاد کرد که خدمات خود را به شکل متوازن عرضه نمى کنند .
همچنان حاجى شيردل ، يکى از سران قومى مردم شيندند ، شمارى از مامورين رياست معارف متهم به فساد ادارى کرد.
اما عبدالصبير اروين طاهرى، رييس معارف هرات انتقادات عليه رياست معارف، يکى از اصول ديموکراسى خواند؛ اما وجود هر نوع فساد اخلاقى و ادارى را رد کرد.
وى مى گويد ، اينکه رياست معارف پيشرفت هاى خوب دارد، پس طبيعى است مخالفت ها نيز موجود است .
