جلال آباد(پژواک، ٣١ سرطان ٩٢):روند معارف لغمان نسبت به قبل بسيار رشد کرده ؛ اما نبود معلمين مسلکى و ساختمان هاى يکتعداد مکاتب هنوز هم ازمشکلات اساسى روند معارف اين ولايت شمرده ميشود .
اسدالله رويا رييس معارف اين ولايت به آژانس خبرى پژواک گفت که اکنون ٢٩١ باب مکتب مختلف اناث و ذکور در لغمان فعاليت دارد.
به گفتۀ رويا ، از جمله اين مکاتب ١١٩ باب ليسه و متباقى آن ابتدايه و متوسطه ميباشد .
وى افزود:((روند معارف لغمان روز تا روز به پيشرفت کرده و تعداد شاگردان همه ساله بيشتر ميشود .))
موصوف مى گويد که در اين ولايت ٥١ ليسۀ ذکور و ٤٢ ليسۀ اناث است که تعداد جمعى شاگردان در آن به ١٧٨١٧١تن ميرسد .
به گفتۀ رويا ، از جمع آنها ٨٠٦١٨ تن دختر و متباقى آن ذکور است ، وى مى گويد که در ولايت لغمان ٢٦مکتب مشترک اناث و ذکور نيز وجود دارد .
وى افزود، در اين ولايت درحدود ٤٠٩٨ معلم مصروف تدريس است که ٣٣١١ تن آنها زن است .
وى مى گويد که در ولايت لغمان چهار باب ليسه زراعت و يک تخنيکم نيز موجود است و در پهلوى آن يک دارالعلوم بزرگ و ١٤ باب مدرسه نيز فعاليت دارد که صدها تن شاگرد مصروف فراگيرى تعليم در آن است .
اسدالله رويا مى گويد که علاوه بر دارالمعلمين مرکزى ، چهار باب دارالمعلمين الحاقيه نيز موجود است و همچنان دو انستيتيوت ديگر در اين ولايت فعاليت دارد .
وى افزود :(( انستيتيوت هاى مسلکى فعاليت دارد که اناث و ذکور در آن درس ميخوانند .))
وى مى گويد که چهار باب مکتب شخصى نيز در لغمان فعاليت دارد که امور تدريسى صدها شاگرد از سوى ده ها معلم پيش برده ميشود .
عبدالصبورغفورى رييس پوهنتون لغمان به آژانس پژواک گفت که پوهنتون لغمان فعاليت خود را دوسال قبل آغاز کرده و تاکنون دو پوهنځى ( ادبيات و بشرى ، زراعت ) در آن فعاليت دارد .
موصوف مى گويد که تاکنون ٤٢٠ تن محصل مصروف فراگيرى تحصيل در اين پوهنتون است و ٦٠٠ محصل ديگر در سال آينده جذب خواهد کرد .
وى افزود :(( ١٩ تن استاد داريم و چند تن ديگر نيز براى سال جديد جذب کرده ايم .))
به گفتۀ رييس ، ديپارتمنت هاى ادبيات انگليسى و پشتو نيز در سال آينده فعال خواهد کرد .
مشکلات :
اسدالله رويا رييس معارف لغمان مى گويد ، هر چند پيشرفت ها در راستاى معارف لغمان صورت گرفته و هنوز هم جريان دارد؛ اما يکتعداد مشکلات نيز در اين ولايت وجود دارد .
وى افزود:(( شمارى زياد از مکاتب تعمير و ديوارهاى احاطوى ندارد .))
به گفتۀ رويا ، از ٢٩١ مکاتب لغمان ١٥١مکتب تعمير ندارد و همچنان تعداد زيادى از مکاتب ديوار احاطه ندارد و شمارى ديگر آن از آب آشاميدنى صحى نيز محروم است.
وى همچنان از مشکل نبود معلمين مسلکى در اين ولايت ياد آورى کرد و گفت ، هر چند اين مشکلات اخيراً تا يک اندازه حل گرديده ؛ اما هنوز هم مشکل نبود معلمين مسلکى به جا مانده است .
رويا افزود:(( تمامى مکاتب لغمان فعال و از سوى مخالفين مسلح متضرر نشده است.))
به گفتۀ وى ، تاکنون مکتب در لغمان ندارد که به اساس تهديد مخالفين مسلح مسدود شده باشد، بلکه تمام مکاتب فعال است .
همچنان عبدالصبور غفورى رييس پوهنتون لغمان به آژانس پژواک گفت ، هر چند پوهنتون لغمان نو تشکيل شده، با مشکلات زياد مواجه است؛ اما اينکه پوهنتون لغمان تشکيل و فعاليت خود را آغاز کرده يک پيشرفت بزرگ است .
موصوف مى گويد، پوهنتون لغمان تاکنون تعمير خود ندارد؛ اما امکان دارد که تعمير جديد پوهنتون در آينده نيزديک به بهره بردارى سپرده شود.
وى افزود :(( ما خواهان يک ليليۀ مجهز در تعمير پوهنتون هستم و اميد است که مقامات بلند پايه در راستا کمک نمايند .))
مردم :
حاجى عليم خان باشندۀ لغمان به آژانس پژواک گفت که کيفيت درسى شمارى از مکاتب مرکز اين ولايت پايين است .
موصوف مى گويد که نبود معلمين مسلکى مشکلى است که در پايين بودن کيفيت درسى تعليم نقش مهم داشته است .
موصوف افزود:(( درمکاتب کې معلمين ليسانس دارد، پس سيستم تعليمى آن با معيارهاى خوب تدريسى به پيش ميرود .))
خنجر يکى از خبرنگاران و نوسيندگان اين ولايت مى گويد که روند معارف در ولسوالى دور دست اين ولايت به کندى به پيش ميرود ، زيراکه نظارت کامل وجود ندارد ؛ اما برعکس آن سيستم درسى مکاتب شهر خوب و به مشکلات شان به وقت رسيدگى ميشود .
اما نور ولى باشندۀ ولسوالى بادپښ اين ولايت به پژواک گفت که دو پسرش مصروف تعليم در اين ولسوالى است ؛ اما روند معارف تمامى مکاتب اين ولسوالى نسبت به مکاتب ديگر بسيار ضعيف ميباشد.
نبيله محصل دارلمعلمين ولسوالى قرغه يى مى گويد که اکثريت معملين اناث لغمان غير مسلکى ميباشد .
موصوف مى گويد که نبود معلمين مسلکى نيز يکى از مشکلات است که آنها در مکاتب اناث با آن مواجه است .
موصوف مى افزايد که ٩٠ درصد معلمين مکاتب اناث غير مسلکى است و براى شمارى از مضامين مسلکى در مکاتب اناث ، معلمين ذکور توظيف گرديده اند .
معملين و متعلمين :
سمون متعلم صنف ١٢ ليسۀ روښان در شهر مهترلام به آژانس پژواک گفت که شاگردان در مناطق دور دست با کمبود کتب مواجه است . وى مى گويد هر چند آنها در يک ليسۀ مرکزى درس ميخواند؛ اما با آن هم با کمبود يکتعداد کتب مواجه است .
وى افزود:(( مکاتب نيز وجود دارد که تاکنون حتى دو کتاب يک صنف نيز به شاگردان نرسيده .))
سيدغنى معلم ليسۀ روښان مهترلام لغمان مى گويد که شمارى از معلمين دوازده پاس وجود دارد؛ اما اخيراً تعداد معليمن ليسانس و مسلکى رو به افزايش است .
موصوف مى گويد :(( اکنون معملمين ما تاحدى بيشتر مسلکى است ، قبلاً دوازده پاس بود ؛ اما اکنون اکثريت شان فارغين دارالمعلمين ميباشند .))
موصوف مى گويد لازم است، تا ورکشاپ هاى مسلکى به هدف بلند بردن مهارت هاى مسلکى براى معلمين برگزار گردد .
تحليل گر و آگاه امور تعليمى به آژانس پژواک گفت ، لازم است تا يک نظم و ديسپلين خاص در مکاتب وجود داشته باشد ، نه اينکه معلم سوته بدست گرفته و شاگردان مورد دشنام قرارگيرد.
وى مى افزايد :(( شاگردان بايد طورى تربيه شوند که در زمان تفريح بدون مدير و خينچه به صنوف خود جمع گردد.))
موصوف گفت :(( بى نظمى يکى از مشکلات است که ما از آن رنج ميبريم ، معلم در صنف حضور دارد؛ اما شاگرد در مبايل خود دست ميبزند .))
وى با معملين تاکيد کرد ، تا از شيوه هاى موثق تدريسى کار گيرند و يک ميتود مفيد تدريسى براى شاگردان انتخاب نمايند
