چغچران (پژواک ١٢عقرب ٩٢) : اقتصاد بيش از ٩٠ درصد مردم غور متکى به زراعت و مالدارى است، اما دهاقين ميگويند که با وجود سه درياى مشهور، بند هاى آبى ساختهت نشده و آنان با کمبود آب زراعتى مواجه اند.
درکنار آن امور تجارت به هيچ به حساب مى رود و صنايع دستى بخصوص قالين که عمدتاً توسط زنان بافته ميشود، بازار ندارد.
مردم غور اکثر مايحتاج خود را در حالى از ولايت هرات تامين ميکنند که خرابى سرک غور- هرات آنها را با چالش مواجه ساخته است.
زراعت:
مسوولان زراعت غور ميگويند که بيش از٦٧٠٠ هکتار زمين آبى و ١٥٠ هزار زمين للمى درين ولايت وجود دارد.
غور اضافه از٢٢ هزار هکتار جنگلات و ١٥٠٠ باغات شامل سیب، زردآلو وچهارمغز نيز بوده و پستۀ کوهى آن شهرت خاص دارد.
جمعه خان باختری، آمر زراعتی ریاست زراعت غور ميگويد که ١٢٥ کوپراتیف زراعتی درين ولايت وجود دارد وبرای ٢٠ کوپراتیف تراکتور توزیع شده است.
وی علاوه ميکند که در بخش زراعت،کارهای مطلوبی صورت نگرفته وزراعت در این ولایت بصورت سنتی ادامه دارد.
باخترى مى افزايد که رياست زراعت صرف براى دو درصد دهاقين تخم بذری وکود کیمیاوی توزیع نموده است وبقیه همه با همان روش های سنتی به کشت وزراعت مى پردازند.
آمر زراعتی غور، نبود سرک و مارکیت برای فروش محصولات زراعتی را ازعوامل رشد نکردن زراعت عنوان کرده، ميگويد که به همين سبب مردم علاقمندی زیادی به رشد زراعت شان نداشته اند.
عمده ترین محصولات زراعتی غور را گندم، جو ،جواری، کچالو پیاز ومیوه خشک آن چهارمغز وحبوبات مانند باقلى، مُشنگ، لوبيا وماش تشکيل ميدهد.
اما عبدالرحيم يکى از دهاقين ميگويد که سه درياى مشهور هريرود، فراه رود و مرغاب از اين ولايت ميگذرد و هنوز بند هاى آب ساخته نشده که زمين هاى زراعتى را آبيارى کند.
وى، بستن بند هاى كلان آبگردان، كشيدن نهرهاى عمومى، توزيع تخم بذرى اصلاح شده و كود كيمياوى را از مشکلاتى عنوان کرد که لازم است دولت به آن توجه کند تا اقتصاد دهاقين رشد نمايد.
مالداری نیز یکی از مواردی است که مردم از طریق آن امرار معیشت مى کنند ومحصولات حیوانی آنرا قروت، پشم وپوست تشکيل ميدهد.
ساحات علفچر اين ولايت به بيش از ٢٩ هزار هکتار زمين بالغ ميگردد و مالداران مواشى شانرا از همين علفچر ها تغذيه ميکنند.
اما عبدالبارى يکتن از مالداران ولسوالى شهرک ميگويد که افراد مسلح غير قانونى علفچر ها را غصب نموده و آنرا به منازل مسکونى مبدل ساخته اند.
وى علاوه ميکند که افراد مسلح نمى گذارند که آنها مواشى شانرا در ساحات علفچر که هنوز به ساحات مسکونى تبديل نشده است، بچرانند .
به ادعاى اين مالدار، افراد مسلح به زور از رمه هاى آنها يک يا دو گوسفند ميگيرند و اگر کسى مقاومت کند لت و کوب و تهديد به مرگ ميشود.
تجارت و سرمايه گذارى:
نهادهاى جامعۀ مدنى غور به اين باور اند تا زمانیکه سرمایه گذاران خصوصی تشویق نشوند ویا فابریکه های که اشتغالزا باشد وکار برای مردم ایجاد کند ایجاد نشود اقتصاد مردم رشدنخواهد کرد.
نبی ساقی يکى از فعالان مدنى غورميگويد : (( اگر کارخانه هاى صنعتی موجود باشد و دولت
پلان منظم اقتصادی را روی دست بگیرد ، نیروی بشری وکاری ارزان موجود است وباعث رشد زندگی عمومی مردم این ولایت خواهد شد ))
وى مى افزايد که غور یک ولایت کوهستانی است واکثریت مردم آن بعد از فصل زراعت بیکار ميشوند و به همین علت تعداد زیادی از جوانان که نیروی کاری را تشکیل میدهند به علت بیکاری به کشورهای همسایه به دنبال کار میروند.
محمد حسن يکى از جوانانى که از ايران برگشته است، ميگويد که بعضى از جوانان در ايران به مواد مخدر معتاد ميگردند.
وى که باشندۀ مرکز غور است، مى افزايد: (( پدرم توان کار کردن را ندارد و چهار خواهر و دو برادر کوچک دارم، سه سال در بلند منزل هاى ايران کار کردم تا چند مشت پول براى خانواده ام پيدا نمودم.))
اين جوان علاوه ميکند که چند تن از دوستان وى در ايران به مواد مخدر معتاد شده و دو باره به غور برگشته و بار دوش خانواده و کشور خود گرديده اند.
محمد حسن از دولت خواست که با ساختن فابريکه ها و ساير پروژه هاى زير بنايى زمينۀ کار دوامدار را براى جوانان فراهم کند، تا جوانان از يکسو از رفتن به کشور هاى بيگانه نجات يابند و از سوى ديگر انرژى خود را در عمران و بازسازى کشور به مصرف برسانند.
غور از جملۀ ولايات مرکزى بوده و با کدام کشورى نيز سرحد ندارد که عوايد آن چشمگير باشد، صرف عوايد از صنوف شهر توسط مستوفيت جمع آورى ميشود که آنهم با انتقاد اصناف شهر مواجه است.
حاجى گلرحيم يکتن از تاجران از ازدياد فيصدى ماليات شكايت نموده، ميگويد که درغور سرک، برق و زمينۀ رشد تجارت و سرمايه گذارى وجود ندارد؛ اما دولت ماليات زياد جمع مى کند كه اين کار، سبب عدم رشد سرمايه گذارى ميگردد.
وى از دولت خواست تا زمينۀ رشد تجارت و سرمايه گذارى را مساعد سازد و از سرمايه داران و سكتور خصوصى، حمايت نمايد.
صنايع دستى :
قالين بافى عمده ترين صنعت ديرينۀ غور را تشکيل ميدهد که عمدتاً توسط دستان نازک و هنر آفرين زنان بافته ميشود.
آنها با دستان ظريف خود قالين، گليم، نمد، برک و چپک را که از پشم حيوان( بز و گوسفند) ساخته ميشود، تهيه ميکنند.
خانم گل، یکتن از زنانى که سه طفل دارد و شوهرش قبلاً فوت نموده، ميگويد که ماهانه یک قالینچه مى بافد و آنرا چهارهزار افغانی به فروش میرساند و از این پول، نفقۀ اولاد خود را تامین میکند.
اما وى مى افزايد که قالين آنها بازار ندارد و جاى آنرا قالين هاى تُرکى و ايرانى گرفته است.
اين بيوه زن علاوه ميکند که دولت بايد مارکيت مناسب را براى قالين وطنى مساعد کند تا از يکسو اقتصاد قالين بافان رشد نمايد و از سوى ديگر جاى بازار قالين هاى خارجى را بگيرد.
اين درحالى است که مسوولان محلى ميگويند که از طريق برنامۀ آموزشی، بیش از ١٠٠٠ زن ، نخ ریسی و قالین بافی را به شکل حرفوی آموخته اند.
این برنامۀ آموزشی پنج ماهه در ولسوالیهای دولینه، تیوره و ساغر به هزینۀ ٢٧٨ هزار دالر با همکارى اداره توسعه ملل متحد و وزارت کار و امور اجتماعی، عملى شده است.
پشم مورد نیاز برای تولید قالین، دستگاههای نخ ریسی و قالین بافی، بعد از آموزش به شکل رایگان در اختیار زنان قرار گرفته و بعد از اتمام کار، به آنان دستمزد نیز پرداخت شده است.
صنعت قالين و قالين بافى، يكى از صنايع مهم دستى كشور به حساب مى آيد كه داراي تاريخ بسيار كهنى است؛ اما اين صنعت به دليل نبود زيربناها و كوتاهى و سهل انگارى مسوولين ، تا حال نتوانسته جايگاه اصلى خود را پيدا كند و معمولا بخش اعظم سود اين صنعت به جيب ديگر كشورها كه قالين افغانى از طريق آن ها به بازارهاى جهانى صادر مى شود، سرازير مى گردد.
دولت شاه خان باشندۀ ولایت غور ، یکی ازافرادی است که مسؤولیت فروش قالین های دست بافت را ازمنطقه خود به ولایت هرات دارد .
وى ازبی توجهی دولت به مشکلات قالین بافان شکایت داشته، میگوید : (( ما از درک قالین بافى، نان بدست می آوریم وبا توجه به خشکسالی های که شده تنها منبع عایداتی ما همین پيشه است،ولى بالا رفتن قیمت مواد خام قالين، باعث شده که بعد ازماه ها رنج وزحمت بازهم عایدی که خرچ ومصرف ما را پوره کند بدست نمى آيد.))
او اضافه نمودکه سالانه درحدود ده هزارمترقالین درولایت غوربافته میشود که اگردولت درقسمت رفع مشکلات قالین بافان اقدام نکند، این صنعت به رکود مواجه خواهد شد.
به گفته موصوف، سالانه درحدود بيست هزارمتر قالین دست بافت از ولایات هرات،بادغیس وغور به کشورهای خارج صادرمیشود.
زنان غور در دوختن لباس هاى محلى مانند پيرهن، چپن، چادر و کلاه زنانه و مردانه از گلاباتون و نخ نيز مهارت دارند.قالينچه هاى ولسوالى تولک شهرت به سزايى دارد. در اين نوع قالينچه ها تصاوير سلاطين غور و منار جام نيز نقش داده مى شود.
مردان وسايل کار مانند بيل، کلند و کَرند مى سازند. از کرند براى جمع آورى هيزم استفاده ميشود.
