قلعۀ نو(پژواک،١٩ سنبله ٩٢): مسوولين معارف بادغيس مى گويند که روند معارف اين ولايت، رو به پيشرفت است؛ اما کمبود معلمين مسلکى، مشکل بزرگ آنها شمرده ميشود.
سيد ضياءالحق رييس معارف اين ولايت، به آژانس خبرى پژواک گفت که در اين ولايت، ٤٣٥ مکتب فعاليت دارد و هيچ کدام شان مسدود نيست.
وى افزودکه علاوه براين؛ يک دارالعلوم، ١٥ مدرسۀ دينى، چهار ليسه تخنيکى و مسلکى و دو مرکز تربيۀ معلم در اين ولايت فعاليت دارد.
وثيق علاوه کرد که ليسه هاى تخنيکى و مسلکى، در شهر و ولسوالى هاى بالامرغاب و قادس موقعيت دارند.
رييس معارف گفت که بخش هاى دارالعلوم بالامرغاب و آبکمرى، رسمى بوده؛ اما از اثر نبود معلمين مسلکى، تاکنون فعال نيست.
 
دستاوردها و چالش ها:
سيدضيا وثيق رييس معارف گفت که روند معارف بادغيس، به سرعت در حال پيشرفت است و هېچ مکتبى مسدود نيست و تهديد امنيتى وجود ندارد.
وى افزود که کتب درسى، بعد از هفت سال به بالامرغاب و بعد از ١١ سال به ولسوالى جوند، منتقل گرديده است.
وى علاوه کرد که طالبان مسلح و سران قومى نيز در اين منطقه کمک کرده اند.
رييس معارف گفت که ١٥٠ باب مکتب در مناطق تحت نفوذ طالبان قرار دارد و از سوى آنها با هيچ تهديدى مواجه نيست.
به گفتۀ وى، امسال کار ١١ پروژۀ معارف که اکثر آن در ولسوالى ها است، جريان دارد.
اما وى افزود که نبود معلمين مسلکى دراين ولايت، يگانه مشکل فرا راه روند معارف ميباشد و از حکومت مرکزى خواست که در مورد اقدامات جدى نمايد.
وثيق همچنان گفت که علاوه بر پشتو و درى زبانان، زبان ترکمنى نيز مروج است؛ روند معارف تنها با زبان درى پيش برده ميشود و گويندگان زبان هاى ديگر، با مشکلات روبه رو اند.
مردم:
مولوى اسماعيل يکى ازعلماى دينى ولسوالى بالامرغاب بادغيس گفت که تعليم به زبان مادرى، حق قانونى هرطفل است.
به گفتۀ وى، براى يک شاگرد مشکل است که همزمان هم درس يادبگيرد و هم زبان بيگانه را؛ اين کار تاثيرات بد بالاى تعليم وى دارد.
مولوى اسماعيل، از حکومت خواست تا اين مشکل را جدى بگيرد و براى هموار ساختن آن، به وقت معين اقدام نمايد.
وى افزود: "ما به شکل تقريرى و تحريرى، چندبار کتب خواستيم و بازهم خواهان آن هستيم؛ اين حق ما است و براى به دست آوردن آن مبارزۀ صلح آميز خواهيم کرد؛ ما حق کسى را نمى خواهيم، به کسى توهين نمى کنيم، بلکه پشتو زبان ما است و پيشرفت آن را وظيفۀ خود مى دانيم."
معلمين و متعلمين :
محمد ابراهيم يکى از شاگردان و باشندۀ ولسوالى مقر نيز گفت که سطح شاگردان پايين است، معلمين مسلکى ندارند و کتب را نيز به وقت معين دريافت کرده نمى توانند.
وى افزود: "تا صنف چهارم درس خواندم؛ اما هنوزهم خواندن و نوشتن را ياد ندارم؛ زبان درى را ياد نداشتم، تمامى کتب ما به زبان درى بود و چهار سال ما ضايع شد."
عبدالبصير يکى ازمعلمين شهر قلعه نو گفت که معلمين مسلکى، با کمبود امتيازات و سرپناه روبه رو اند.
تحليگر:
عبدالقادر رحيمى رييس کميسيون مستقل حقوق بشر در زون غرب گفت که تعليم به زبان مادرى، حق يک شاگرد است و فراهم سازى سهولت ها از وظايف بشرى دولت شمرده ميشود.
وى به پژواک گفت: متاسفانه که حکومت در افغانستان هنوزهم ناقض حقوق بشر است.
رحيمى افزود که اين مشکل در بادغيس وجود دارد؛ اما آنها سلسله اقداماتى را در مورد انجام داده اند.
 وى علاوه کرد که آنها يک اندازه مواد تدريسى پشتو را به بعضى مناطق فرستاده اند.
وثيق گفت که اخيراً صدهزار جلد کتاب پشتو به ولسوالى بالامرغاب انتقال داده شده است.