ايبک (پژواک، ٢٣ اسد ٩٢): باشندگان و مسوولين ولايت سمنگان مى گويند که حدود ٨٥ درصد اقتصاد مردم اين ولايت، بر زراعت و مالدارى استوار است.
آنها مى گويند که در ده سال گذشته، يکتعداد پروژه هاى کوچک به هدف حل اين مشکل عملى گرديده؛ اما هنوزهم دو مشکل بزرگ به جاى خود مانده است.
زمينداران و دهاقين مى گويند که کار در راستاى تقويت مالدارى و زراعت، توسط موسسات کمک دهنده صورت گرفته؛ اما مشکل کمبود آب زراعتى نيز تا کنون از بين نرفته است.
زراعت:
نورمحمد مدير اپراتيفى رياست زراعت ولایت سمنگان، به آژانس خبرى پژواک گفت که بعضى پيشرفت ها در بخش اعمار کانال ها و جلوگيرى امراض حيوانى صورت گرفته است.
موصوف افزود که زارعين ولايت سمنگان، از اثر کمبود آب زراعتى، به ايجاد باغات رو آورده و اگر مورد توجه دولت قرار گيرند، پيشرفت هاى زيادى خواهند کرد.
به گفتۀ وى، کشت اول گندم است که در اين ولايت به اندازۀ زياد کاشته ميشود؛ اما حاصلات عمدۀ اين ولايت؛ پسته، بادام و انگور ميباشد.
نورمحمد گفت: زمين سمنگان از ٢٣ هزار هکتار زمين آبى، ٨ هزار هکتار باغات و ١٤١ هزار هکتار زمين للمى تشکيل گرديده است.
همچنان ٤٣ هزار جنگل طبيعى پسته، در اين ولايت وجود دارد.
موصوف افزود که باشندگان ولسوالى هاى سمنگان، حضرت سلطان، خرم و سارباغ و روى دوآب مصروف مالدارى ميباشند و در پهلوى آن، باغدارى نيز در ولسوالى هاى خرم و سارباغ و حضرت سلطان، رشد خوب کرده است.
به گفتۀ وى، در شهر ايبک؛ حدود ٥ جريب هزار هکتار باغات بادام، ٩٠٠ هکتار زمين باغات انگور در حضرت سلطان و فيروزنخچير، ٤٣ هزار هکتار جنگلات طبعيى پسته در ولسوالى هاى دره صوف بالا، دره صوف پايين، خرم و سارباغ و فيروزنخچير وجود دارد.
وى همچنان گفت که ١٥ هزار هکتار زمين اين ولايت را جنگلات طبيعى ارچه احتوا کرده است.
نورمحمد افزود که در چند سال گذشته، ١٥ کانال به هدف آبيارى زمين هاى اين ولايت اعمار شده و همچنان ده ها چُقورى در مناطق دوردست، به هدف زرع درست زمين هاى للمى کنده شده که آب باران ها در آن جمع و بعداً مورد استفاده قرار ميگيرد.
اين مامور رياست زراعت علاوه کرد که در سال هاى اخير با پيشرفت وسايط تخنيکى زراعتى، مشکلات زمينداران و دهاقين اين ولايت نيز کاهش يافته و کار ماه ها، در چند روز يا چند ساعت تکميل ميشود.
وى نبود سيستم عصرى آبيارى، مارکيت و نرسيدن محصولات زراعتى به وقت معين را از مشکلاتى خواند که وضعيت اقتصاد سمنگانى ها را متضررکرده است.
نورمحمد گفت که در ده سال گذشته، يکتعداد کارها در بخش هاى باغدارى، ايجاد برنامه هاى آموزشى به هدف نگهدارى باغات براى دهاقين، ايجاد کوپراتيف ها، توزيع تخم هاى اصلاح شده، ايجاد کلينيک ها در بخش مالدارى، توزيع دواهاى امراض مختلف، ايجاد کانال و چُقورى انجام داده است.
زراعت و مالدارى:
باشندگان ولايت سمنگان، از فعاليت هاى دولت در بخش باغات رضايت دارند؛ اما به طور عموم از کمبود آب زراعتى شکايت ميکنند.
ميرمحمد باشندۀ ولسوالى حضرت سلطان گفت که کارهاى خوب در بخش باغدارى، از سوى دولت در جريان پنج سال گذشته صورت گرفته است.
وى افزود که وى صاحب ده جريب باغ انگور است که يگانه منبع اقتصادى و عايداتى وى ميباشد.
موصوف گفت: "اگر کمک دولتى نمى بود، توان ايجاد همچو يک باغ را نداشتم."
اما حاجى آغا باشندۀ شهر ايبک به پژواک گفت اگر زمين هاى سمنگان، با کمبودى آب مواجه نمى بود، در سطح شمال بهترين حاصلات را مى داشت.
وى افزود که زارعين اين ولايت، بخاطرى به ايجاد باغات رو آورده اند که آب هاى زراعتى کم بوده و باغات، به آب بيشتر نياز ندارند.
در پهلوى زراعت، مالدارى اين ولايت نيز با مشکلات زياد مواجه است و مردم مى گويند که اکثريت علفچرهاى آنان به علت غصب زمين هاى دولتى توسط زورمندان و خشکسالى ها، از بين رفته است.
جان عالم باشندۀ ولسوالى خرم و سارباغ، به پژواک گفت که غصب زمين هاى علفچر توسط زورمندان و خشکسالى، از مشکل بزرگ آنها ميباشد.
تجارت:
ولايت سمنگان، به طور عموم يک ولايت تجارتى ميباشد؛ تجارت اين ولايت از خريد و فروش ميوه هاى خشک باغات تشکيل شده و درپهلوى آن، دکاندارى عادى نيز در اين ولايت مروج است.
احمد فريد خداجو رييس اقتصاد سمنگان، به پژواک گفت که تجارت اين ولايت، در سطح پايين بوده و امور آن تا ساحۀ دولت محدود است.
موصوف افزود که اکنون دو فابريکۀ کوچک مواد آشپزى و زراعتى، به شکل خوب فعاليت دارد که زمينۀ کارى را براى ده ها جوان اين ولايت مساعد کرده است.
موصوف در مورد تجارت موجود گفت: کارو بار تجارت اين ولايت، تا سرحدات ولايت محدود است، که حدود ٩٠ درصد ميوۀ خشک در خارج به فروش ميرسد.
شفيع مرادى که از پنج سال گذشته مصروف تجارت پسته ميباشد، به پژواک گفت که تجارت آنها در محدودۀ سمنگان و ولايت بلخ صورت ميگيرد.
موصوف افزود که آنها پستۀ زارعين اين ولايت را جمع آورى نموده و بعداً آن را به ولايت بلخ ميبرند.
صنايع دستى:
صنايع دستى سمنگان، به بافتن قالين و تا يک اندازه به لباس زنانه و ساخت مواد زينتى محدود است.
احمد فريد خداجو رييس اقتصاد اين ولايت، به پژواک گفت که در اين ولايت، يک اتحاديۀ قالين بافان و زنان تجارت پيشه فعاليت دارد.
وى افزود که کار قالين بافى و صنايع دستى زنان، توسط اين اتحاديه ها به خوبى پيش ميرود؛ اما امور تجارت آن، به ولايت سمنگان محدود است.
خانم گلثوم يکى از اعضاى اين اتحاديه، به پژواک گفت که توليد صنايع دستى زنان در اين ولايت، از سابق مروج بود؛ اما به اثر جنگ ها متضرر شد.
به گفتۀ وى، صنايع دستى آنها در سمنگان بازار خوب ندارد و به همين علت، به شهر مزار شريف فرستاده ميشود.
