قلات (پژواک، ١٣ سنبله ٩٢): مسوولين معارف زابل مى گويند، هر چند روند معارف در اين ولايت نسبت به قبل بهتر گرديده ؛ اما هنوز هم ١٤٠ باب مکتب مسدود گرديده و شاگردان آن از تعليم محروم اند.
رحيم الله لودين رييس معارف اين ولايت به آژانس خبرى پژواک گفت که ولايت زابل در تشکيل خود ٢٣٨ مکتب دارد که از اين جمله اکنون ٩٥ باب باز و ١٤٠ باب ديگر مسدود شده و شاگردان آن از نعمت تعليم محروم اند.
وى افزود که علاوه بر ٩٥ مکتب در زابل، سه مرکز تعليمات اسلامى، دو باب دار المعلمين و چهار انسيتيتوت تعليمات تخنيکى نيز فعاليت دارد که تعداد مجموعى شاگردان آن به ۴۶۰۰۰ تن ميرسد .
لودين مى افزايد که هفت باب مکتب نسوان نيز در جمع مکاتب باز قرار دارد ، تعداد شاگردان درحدود ٧٠٠٠ تن ميشود.
به گفتۀ وى ، امور تدريسى آنها توسط ١٤٠٠ تن معلم پيش برده ميشود که ٧٠ تن آنها معلم زن است.
مشکلات و پيشرفت ها :
رييس معارف زابل مى گويد ، توانسته است که در جريان دو ماه گذشته ٤٠ باب مکتب مسدود شده دو باره باز نمايد و تلاش ها براى باز نمودن مکاتب ديگر نيز جريان دارد.
وى مى افزايد که نا امنى يگانه مشکل بزرگ در مقابل پيشرفت معارف است که پرسونل معارف در مناطق مختلف اين ولايت تهديد مى نمايند.
وى مى افزايد که در پهلوى آن نبود پرسونل و ساختمان ها براى مکاتب و معارف ، کمبود معلمين مسلکى و وسايل تخنيکى مشکلات است که روند معارف را کند و با موانع مواجه ساخته است.
در ولايت زابل تاکنون نيز کدام پوهنتون و يا مکتب شخصى وجود ندارد که از اثر آن يکتعداد جوانان اين ولايت از تحصيلات عالى محروم مانده اند.
رحيم الله لودين رييس معارف اين ولايت مى گويد ، تلاش دارد که درسال آينده پوهنتون نيز در اين ولايت ايجاد و فعال نمايند.
مردم :
باشندگان زابل نيز روند معارف اين ولايت ضعيف خواند و مى گويند که اين بخش ولايت زابل نسبت به ساير ولايات کشور فراموش شده است.
نعمت الله باشنده منطقۀ ترنک شهر قلات مى گويد که در اين منطقه بيشتر از صد قريه وجود دارد که در نزديکى مرکز موقعيت دارد ؛ اما در تمامى آن حتى يک مکتب وجود ندارد.
به گفتۀ وى، صرف چند شاگرد که وضعيت اقتصادى خانواده هايشان نسبتاً خوب است ، براى تعليم بيشتر به کابل و شهر قلات رفته؛ اما هزاران تن ديگر بى سرنوشت مانده اند.
عبدالهادى باشندۀ ولسوالى اټغر اين ولايت مى گويد، نا امنى يگانه مشکل بزرگ در مقابل تعليم اناث و ذکور اين ولسوالى ميباشد .
وى گفت ، نبود مکاتب باعث شده که مردم اولادهايشان را به مدارس پاکستانى روان نمايند که در آنجا علاوه بر کسب تعليمات دينى، ذهنيت خلاف دولت افغانستان نيز ميگيريند و به جنگ ها تشويق ميشوند.
وى از طالبان ميخواهد که به مکاتب اجازه دهند تا اطفال شان با کسب تعليم از راه خدا آگاه باشند.
محمد يوسف باشندۀ ولسوالى شاه جوى مى گويد که نبود کتب، تهديدهاى طالبان، غير حاضرى معلمين، بى نظمى و نبود ساختمان ها از عمده ترين مشکلات روند معارف ميباشد که شاگردان با آن رو برو اند.
موصوف از مسوولين زابل و رياست معارف خواست، تا حد اقل مشکلات مربوط خود آنها برايشان حل نمايند.
معلمين و متعلمين :
کمال احمد متعلم ليسۀ شيخ متى بابا مرکز ولايت زابل مى گويد که در سال جارى تا دو ماه کتاب هاى نصاب تعليمى جديد دريافت نکرده بود؛ اما اين مشکل در ماه جريان به تلاش هاى داکتر زلمى زابلى، سناتور ولايت زابل در مشرانو جرگه تا يک اندازه از بين رفت .
موصوف مى گويد که نبود لابراتور مشکل ديگر در اين مکتب است که شاگردان از آغاز با آن مواجه هستند.
محمد انور متعلم مکتب بورگى ولسوالى سيورى مى گويد که مکتب آنها سال گذشته در اين ولسوالى فعال گرديده ؛ اما تعمير آن کهنه و کوچک است.
معلم عبدالبصير باشندۀ ولسوالى شاه جوى مى گويد که گاه گاه معاشات آنها به وقت معين نمى رسد و لازم است که ريات معارف در اين راستا توجه نمايد، زيراکه وضعيت اقتصادى معلمين بسيار ضعيف است.
اما محمد داوود معلم مکتب چونى شهر قلات مى گويد که برخى بيشتر مشکلات مکتب چونى حل گرديده ؛ اما نبود تعمير مکتب هنوز هم يک مشکل بزرگ آنها است و امور مکتب خود در يک خانۀ کرايى به پيش ميبرند.
روشنفکران:
سعيد زابلى يکى از فرهنگيان و روشنفکران زابل وضعيت معارف اين ولايت بسيار خراب خواند و به آژانس پژواک گفت که فقط مکاتب شهر قلات و سه ولسوالى نزديک فعاليت دارد؛ اما مکاتب ولسوالى هاى دور دست يا مسدود و يا هم کم است .
موصوف مى گويد، مکاتب که فعاليت دارد، با نبود معلمين و کتب مواجه است و اطفال زير اسمان کبود درس ميخوانند.
زابلى از وزارت معارف خواست، تا اقدامات جدى ومهم در بهبود وضعيت معارف زابل انجام دهند.
نسیم هوتک
