ولايت لوگر در ٦٥کيلومترى جنوب کابل موقعيت دارد که درشمال با کابل ، در جنوب با پکتيا ، در شرق با ننگرهار و در غرب با ولايات ميدان وردک و غزنى همسرحد است . ۴۵۶۸۰۰ کيلومتر مربع مساحت دارد و باشندگان آن از اقوام پشتون ، تاجک و هزاره ميباشد .
ولايت لوگر در دوره هاى قبلى به نام لوى غر نيز ياد مى شد. تاسال ١٣٤٣ه ش يک منطقه مربوط کابل بود ؛ اما در جريان همين سال بحيث يک ولايت جدا شمرده شد .
ولسوالى ها :
ولايت لوگر شش ولسوالى و يک مرکز دارد که نام ولسوالى هاى آن محمدآغه ، څرخ ، خروار، بره کى برک، خوشى و ازره و مرکز آن شهر پل علم ميباشد . اقوام مستقر در آن عبارت است از : احمدزى، ستانکزى، عبدالرحيمزى، تاجکان ، خواجگان، ناصر، وردک ، مسعود، وزير نايب خيل ،اور مړ و کوچى ها .
بندهاى آب :
در ولايت لوگر سه بند آب وجود دارد که به نام هاى خروار،آب تک و کرومبى ياد ميشود و اعمار آن باعث آبيارى برخى بيشتر زمين هاى زراعتى خواهد شد.
آب بند خروار در خروار، آب تک در خوشى و کرومبى در ولسوالى بره کى برک موقعيت دارد.
فرهنگ :
فعاليت هاى ادبى در ولايت لوگر هرچند مثل ولايات ديگر توسعه نيافته؛ اما صفر هم نيست .
مشاعره سالانه "سنځل گل" اکنون در اين ولايت برگزار ميشود که علاوه بر کابل نوسيندگان و شاعران ساير ولايت کشور نيز در آن اشتراک مى نمايند .
علاوه بر آن دو نهاد فرهنگى نيز در اين ولايت فعال است و شمارى از راديوهاى موجود درلوگر نيز برنامه هاى ادبى به نشر ميسپارد .
علاوه بر آن يک جريده نيز به چاپ ميرسد و کورس هاى خطاطى، صنايع دستى ، رسامى و کورس ديگر نيز به کمک ادارات و موسسات بين المللى براى زنان ايجاد گرديده است.
هر چند نا امنى با محافل موسيقى نامدار لوگر تاثير کرده ؛ اما هنوز هم در مناطق زياد گرم است .
لوگر بحيث يک منطقه تاريخى از اثار و مناطق تاريخى پُراست .
مناطق تاريخى اين ولايت طى يک دهه گذشته بسيار آسيب پذير، غصب و کندن کارى خود سر در بعضى از مناطق آن صورت گرفته که اين اثار را متضرر ساخته است .
کندن کارى دو مجسمه طلا که يک زن و يک آن مردم است ، آن در زمان حاکميت طالبان در منطقه تخت جميشد سجاوند لوگر صورت گرفته و به پاکستان قاچاق گرديده که هنوز هم معلومات در مورد سرنوشت آن در دست نيست .
همچنان ١٥ مجسمه مس عينک که از طلا، گچ و نقره ساخته شده بود، به شکل غير قانونى کندن کارى شده است .
هر چند نيروهاى امنيتى در معدن مس عينک به هدف حفظ اثار تاريخى جابجا شده و کندن کارى هاى مسلکى آغاز شده ؛ اما وضعيت برخى بيشتر مناطق هنوز هم بهتر نيست .
ولايت لوگردرڅرخ، سجاوند، خروار ( کافر کوت )، مس عينک ، جمشيد تخت ، زرغون شهر(زيارت خواجه صدر اوليا) کوه سلطان صاحب و همچو صدها مناطق ديگر تعداد زيادى از اثار تاريخى دارد که قدامت تاريخى آن تا هزار سال ميرسد .
مشاهير :
ولايت لوگر با در نظرداشت قدامت تاريخى خود، زادگاه يکتعداد مشاهير چون مولانا يعقوب چرخى، غازى امين الله لوگرى، علامه فيضانى ، بهايى جان آغا، محمدجان خان محمداغى، بايزيد روښان و همچو شخصيت هاى ديگر نيز است که نام هاى آنان يک بخش تاريخ ميباشد .
ولايت لوگر يک تعداد اشخاص و شخصيت هاى نامدار نيز دارد که عبارت است از : داکتر اشرف غنى احمدزى، استاد نصرالله ستانکزى، محمدمعصوم ستانکزى، مولوى محمدنبى محمدى داکتر فضل الله مجددى و ديگر .
رسانه ها:
در ولايت لوگر علاوه بر رسانه هاى دولتى ، در حدود ١٣ رسانه شخصى و مستقل نيز وجود دارد .
اکنون راديوهاى زينت، استقلال، اتفاق، ملى پيغام ، څرک، راديوهاى ملى و تلويزيون ملى فعال است .علاوه بر اين مجلات صداى جوانان، المپيک، مجله ماهانه اتحاديه جوانان، ستورى و مجله ورزشکار چاپ ميشود .
معارف :
روند معارف در چند سال گذشته خيلى رشد کرده و برخى بيشتر مردم نسبت به سابق اطفال خود به مکتب روان کرده اند.
در اين ولايت مجموعاً ٢٥٩ باب مکتب وجود دارد که ازجمع آن٦٧ ليسه ، ٧٣ آن متوسطه و متباقى آن مکاتب ابتدايه ميباشد.
اکنون ۱۳۳۸۵۵شاگرد مصروف فراگيرى تعليم در لوگر است که از جمع آنها ۴۰۸۳۶دختر است .علاوه بر مکاتب ١٩ باب مراکز دينى نيز در اين ولايت موجود است که يک باب آن دارالعلوم ، ٣ باب دار الحفاظ و متباقى مدارس دينى ميباشد که ٣١٣٥ تن شاگرد مصروف تعلم در آن است ، همچنان سه ليسۀ تخنيکى و مسلکى و دو باب مکتب شخصى در آن فعاليت دارد .
صنعت :
ولايت لوگر در اين بخش چندان مطرح نيست وکدام جايگاه خاص ندارد؛ اما کار هاى کوچک صورت ميگيرد.
زراعت :
ولايت لوگر يکى از ولايات زراعتى ميباشد که هشتاد در صد اقتصاد مردم آن متکى با زراعت ميباشد .
زارعين اين ولايت همه سال هزاران تن محصولات زراعتى از ۵۱۵۰۰ جريب زمين آبى و ۳۴۳۰۰ للمى به دست مى آورند.
در ولايت لوگر همه ساله هزارتن تُن گندم، جوار ، لوبيا ، جو و سبزيجات مختلف کاشته و بعداً علاوه بر ولايت لوگر به ولايات کابل، پکتيا و خوست فرستاده ميشود .
همچو ميوه جات مختلف چون( سيب، انگور، زردالو و بادام ) نيز توليد ميشود که نهال هاى آن در ۳۲۲۷ هکتار زمين کاشته شده و همه سال حاصل ميدهد . ولايت لوگر تاکنون فارم ها ندارد .
بازى ها :
علاوه بر بازى هاى عنعنوى ، شمارى از بازى هاى عصرى نيز در اين ولايت مروج است و آمريت وروزسى ده ها کلپ دارد .
بازى هاى فوتبال، واليبال ، کرکت ، بوکس ، تکواندو ، ووشو ، کانکفو ، بوکسينگ و سطرنج نيز در اين ولايت شایقین زیاد دارد. بازى هاى کوشتى و دوش نيز شامل بازى هاى عنعنوى لوگر ميباشد.
